BERBERYS POSPOLITY owoc
(Berberis vulgaris)
ang. european barberry, barberry;
hiszp. agracejo;
niem. Gewöhnliche Berberitze, Sauerdorn, Essigbeere, Echte Berberitze;
fran. vinettier, l’epine-vinette;
ros. Барбари́с обыкнове́нный;
Berberys jest niezwykle efektownym, gęstym i silnie rozgałęzionym krzewem dorastającym do 3 metrów wysokości. Wywodzi się z Europy Środkowej, skąd rozprzestrzenił się do Skandynawii, Wielkiej Brytanii oraz zachodniej Azji. Szczególnie chętnie porasta dobrze nasłonecznione wzgórza, zarośla i świetliste lasy. W przeszłości występował pospolicie na terenie całego kraju, lecz po odkryciu, że odgrywa ważną rolę w rozwoju rdzy zbożowej (jednego ze szkodnika upraw), został praktycznie wytępiony w stanie dzikim. Bywa uprawiany jako krzew ozdobny i na żywopłoty.
SUROWIEC: owoc berberysu (fructus berberidis)
Owoce berberysu zawierają antocyjany, blioflawonoidy, kwasy (w tym jabłkowy, cytrynowy, winowy i bursztynowy), witaminy C i P oraz pektyny i prowitaminę A.
DZIAŁANIE
Owoce berberysu to cenione źródło witamin i substancji działających ogólnie wzmacniająco na cały organizm. Uzupełniają niedobory mikro- i makroelementów, pobudzają naturalne mechanizmy obronne i stymulują prawidłowe reakcje ze strony systemu immunologicznego. Wspomagają redukcję obrzęków i opuchlizn oraz redukcję nadmiernej ilości płynów zalegających w tkankach. Równocześnie wzmacniają ścianki naczyń krwionośnych zmniejszając skłonność do krwawień wewnętrznych i zewnętrznych (np. z dziąseł). Pobudzają procesy metaboliczne przyspieszając trawienie i działając lekko przeczyszczająco, dzięki czemu okazują się szczególnie pomocne u osób na dietach niskokalorycznych mających na celu zmniejszenie wagi ciała. Ponadto korzystnie wpływają na nastrój i koncentrację, pobudzają pracę mózgu i zmniejszają napięcie nerwowe.
ZASTOSOWANIE
Spożywanie owoców berberysu zalecane jest przede wszystkim osobom uskarżającym się na słabą odporność oraz niedobory witamin i mikroelementów w organizmie. Rekonwalescentom, osobom po ciężkich zabiegach chirurgicznych, starszym i dzieciom w okresie wzmożonej zachorowalności na grypę i przeziębienia. Ponadto w chorobach układu moczowego i układu krążenia skutkujących odkładaniem płynów w organizmie, jak również u osób uskarżających się na spowolnienie przemiany materii. Wyciągi wodne z owoców mogą być stosowane zewnętrznie do przemywania skóry ze skłonnością do przebarwień i trądziku, a także dla tworzenia naturalnej ochrony przed działaniem promieni UVA i UVB.
PRZECIWWSKAZANIA
Osoby zażywające leki na bazie salicylanów, zawierające ibuprofen i paracetamol powinny skonsultować przyjmowanie owoców i kory berberysu z lekarzem (preparaty berberysowe nasilają działanie popularnych środków przeciwbólowych, w tym również narkotycznych). Nie stosować z zielem dymnicy ani glistnika (jaskółczym zielem), nie łączyć z kokoryczką, naparstnicą, konwalią ani lepiężnikiem.
SPOSÓB PRZECHOWYWANIA
Należy przechowywać w miejscu niedostępnym i niewidocznym dla dzieci, w zamkniętych opakowaniach, chronić od światła i wilgoci.
PRZYKŁADOWE FORMY ZASTOSOWANIA
Odwar
1 łyżkę rozgniecionych owoców zalać 1 szklanką wrzącej wody, gotować na wolnym ogniu pod przykryciem przez 3 minuty. Odstawić na kwadrans, przecedzić. Pić po ćwierć szklanki 3 razy dziennie po jedzeniu. Można stosować również zewnętrznie do okładów i nacierań.
Nalewka z owoców
Owoce berberysu rozdrobnić i wsypać do 3/4 wysokości naczynia. Zalać 40% wódką, dodać cukier trzcinowy (w proporcji 7-10 dag cukru na 1 litr pojemności naczynia). Ostawić w ciemne miejsce na 2 miesiące. Przefiltrować i zlać do butelki. Odstawić do leżakowania na 4 miesiące. Pić po 1 łyżce dziennie na wzmocnienie organizmu w sezonie grypowym i stanach ogólnego osłabienia.
Konfitura z owoców
1 szklankę cukru zalać niewielką ilością ciepłej wody wystarczającej do tego, by cukier całkowicie się rozpuścił. Dodać 200-250 g owoców berberysu i doprowadzić do wrzenia, a następnie gotować przez kilka minut. Zestawić z ognia i schłodzić, pozostawić na 24h. Następnego dnia ponownie zagotować, wymieszać i schłodzić. Czynność powtórzyć trzeci raz. Gotową konfiturę wykorzystać do dekoracji ciasta lub przełożyć do wyparzonego naczynia i szczelnie zamknąć.
Intakt z kory
100 g rozdrobnionych pędów lub kory berberysu zalać 500 g gorącego spirytusu 60%. Ostawić na tydzień w ciemne miejsce. Przefiltrować i zlać do butelki. Pić 2-3 razy dziennie po 1 łyżce przez co najwyżej dwa tygodnie jako środek wzmacniający.
Mieszanki ziołowe
Przeciwgorączkowa
1 łyżkę owoców berberysu wymieszać z 1 łyżką owoców dzikiej róży i 1 łyżką owoców maliny. Zalać 1 szklaną wrzącej wody i na wolnym ogniu gotować pod przykryciem przez 2 minuty. Odstawić na kwadrans, przecedzić. Pić po pół szklanki 2 razy dziennie po jedzeniu przy przeziębieniu, grypie i w chorobach górnych dróg oddechowych przebiegających z gorączką.
Moczopędna
25 g rozdrobnionych korzeni berberysu wymieszać z 50 g liści brzozy, 50 g ziela połonicznika, 25 g ziela fiołka trójbarwnego, 25 g korzenia mniszka i 25 g owoców dzikiej róży. 2 łyżki gotowej mieszanki zalać 500 ml wrzącej wody. Gotować na wolnym ogniu pod przykryciem przez 3 minuty. Odstawić na kwadrans, przecedzić. Pić po pół szklanki 2-3 razy dziennie między posiłkami na zwiększenie diurezy w schorzeniach dróg moczowych i przy skąpym wydzielaniu moczu.
Witaminowa
25 g owoców berberysu wymieszać z 50 g jaśminu, 25 g owocu dzikiej róży, 25 g owoców rokitnika, 25 g owoców bzu czarnego, 25 g suszonych owoców śliwy i 25 g kwiatów wrzosu. Dodać po 25 g kwiatów bzu czarnego lub głogu. 1 łyżkę gotowej mieszanki przygotować jak zwykłą herbatę: zalać 250 ml wrzącej wody i parzyć pod przykryciem przez 10 minut. Pić osłodzoną miodem.
Kategorie produktów
