DYMNICA LEKARSKA ZIELE
Opis
DYMNICA LEKARSKA ziele
(Fumaria officinalis)
ang. Common Fumitory, Earth smoke;
hiszp. palomilla o sangre de Cristo;
niem. Gewöhnliche Erdrauch, Gemeiner Erdrauch;
fran. Fumeterre officinale ou Pied-de-Céline;
ros.Дымя́нка лека́рственная, Дымя́нка апте́чная, Ди́кая ру́та;
Dymnica pospolita, nazywana również lekarską, należy do stosunkowo rozpowszechnionych roślin z rodziny makowatych typowych dla obszarów Europy podlegających wpływom klimatu umiarkowanego. To jednoroczne ziele spotkać można na polach, łąkach, miedzach, przydrożach, gdzie stanowi uciążliwy i trudny do wyplenienia chwast. Poznać ją można po drobnych, purpurowo-fioletowych kwiatach osadzonych w szczytowej części łodygi.
SUROWIEC: ziele dymnicy (herba fumariae)
Składa się z liści, łodyg i kwiatów zbieranych w początkowej fazie kwitnienia rośliny. Zawiera około 1% alkaloidów, ponadto kwasy organiczne, flawonoidy, śluzy, cholinę, garbniki, żywice i sole mineralne (przede wszystkim związki potasu).
DZIAŁANIE
Substancje czynne zawarte w dymnicy wykazują właściwości rozkurczowe i żółciopędne. Zmniejszają obrzęki wątroby i przyspieszają wydzielanie żółci ułatwiając trawienie i przyswajanie składników pokarmowych. Przeciwdziałają nadmiernej kurczliwości mięśni gładkich zapobiegając wszelkiego rodzaju kolkom, jak również nieznacznie zwiększają diurezę. Ponadto działają przeciwbakteryjnie i antyarytmicznie.
ZASTOSOWANIE
Medycyna ludowa zaleca dymnicę w schorzeniach wątroby i pęcherzyka żółciowego, w niewydolności tych organów, kolce żółciowej oraz w okresie rekonwalescencji po zabiegach w obrębie jamy brzusznej związanych z wątrobą. Dzięki rozluźniającemu działaniu na mięśnie gładkie sprawdza się jako środek łagodzący bolesne miesiączki i ograniczający nadmierne skurcze jelit. Pomaga uregulować procesy trawienne. Zewnętrznie stosowana do przemywania skóry u chorych na łuszczycę oraz osób chorych na opryszczkę. Zmniejsza występowanie wyprysków i przyspiesza czas gojenia skóry, niekiedy bywa zalecana jako środek na liszaje i choroby pasożytnicze (np. świerzb).
PRZECIWWSKAZANIA
Długotrwałe przyjmowanie nadmiernych ilości może prowadzić do podrażnienia przewodu pokarmowego. Zaleca się prowadzenie kuracji pod kontrolą lekarza ze względu na możliwość wystąpienia zaburzeń pracy serca i oddechu oraz możliwość uszkodzenia narządów wzroku. Ze względu na brak odpowiednich badań tym kierunku nie są zalecane kobietom w ciąży i matkom karmiącym piersią.
SPOSÓB PRZECHOWYWANIA
Należy przechowywać w miejscu niedostępnym i niewidocznym dla dzieci, w zamkniętych opakowaniach, chronić od światła i wilgoci.
PRZYKŁADOWE FORMY ZASTOSOWANIA
Odwar
Pół łyżki ziela dymnicy zalać 250 ml ciepłej wody i doprowadzić do wrzenia. Gotować na wolnym ogniu przez 3-5 minut. Odstawić na kwadrans do naciągnięcia, po czym odstawić. Pić po 1-3 łyżki do czterech razy dziennie w chorobach wątroby, przy niedostatecznym wydzielaniu żółci oraz jako środek łagodnie moczopędny. Po 10 dniach kuracji zrobić 10-dniową przerwę.
Napar
1 łyżkę ziela dymnicy zalać 250 ml gorącej wody, po czym odstawić pod przykryciem do naciągnięcia. Po kwadransie odcedzić i schłodzić. Tak przygotowaną porcję wypić w ciągu dnia w podziale na mniejsze dawki przyjmowane w odstępach kilku godzin.
Syrop
250 g świeżego ziela dymnicy przepuścić przez maszynkę do mięsa. Odcisnąć i do uzyskanego soku dodać taką samą (objętościowo) ilość cukru. Gotować na wolnym ogniu aż do uzyskania gęstego syropu. Zlać do butelki. Pić po 1 łyżeczce po 1-2 razy dziennie w bolesnych miesiączkach i bólach brzucha spowodowanych schorzeniami dróg żółciowych (po 10 dniach kuracji zrobić 10 dni przerwy).
Mieszanki ziołowe
Wzmacniająca
50 g ziela dymnicy wymieszać z 50 g liści brzozy, 50 g liści pokrzywy, 50 g liści melisy, 50 g ziela skrzypu, 50 g ziela fiołka trójbarwnego, 50 g korzenia mniszka lekarskiego i 50 g kory kruszyny. 1 łyżkę gotowej mieszanki zalać 400 ml wody, po czym doprowadzić do wrzenia. Odstawić do zaparzenia pod przykryciem na 15 minut, po czym odcedzić. Pić dwa razy dziennie po 200 ml jako środek ułatwiający trawienie i przyjmowanie składników pokarmowych, regulujący przemianę materii i ogólnie wzmacniający organizm.
Żółciopędna
50 g ziela dymnicy wymieszać z 50 g liści mięty pieprzowej, 25 g liści bobrka trójlistnego, 25 g kwiatów kocanki, 25 g ziela dziurawca i 25 g korzeni mniszka lekarskiego. 1 łyżkę gotowej mieszanki ziołowej zalać 750 ml wody i doprowadzić do wrzenia. Gotować 3-5 minut, po czym zestawić z ognia i zaparzać przez 15 minut. Odcedzić. Pić po jednej szklance trzy razy dziennie po posiłku jako środek żółciopędny i ogólnie rozkurczowy.
Dane techniczne
Nazwa łacińska | Fumaria officinalis |
Rodzaj surowca | ziele |
Postać | cięte |
Zbiór | z upraw konwencjonalnych / ze stanu naturalnego |
Kraj pochodzenia | Polska |
Podmiot odpowiedzialny | Aromatika Adam Iwańczuk |