GOTU KOLA / WĄKROTA AZJATYCKA
(Centella asiatica)
ang. centella, Brahmi, Asiatic pennywort;
hiszp. Taquibsuso de Filipinas, Gotu ;
niem. Indische Wassernabel, Gotu Kola;
fran. Gotu Kola;
ros. Центелла азиатская;
Wąkrota azjatycka to botaniczna nazwa wieloletniej byliny z rodziny selerowatych w środowisku naturalnym występującej w tropikalnych rejonach Azji, Ameryki Środkowej, Afryki i Australii. Spotkać ją można głownie na terenach bagiennych, w miejscach podmokłych i wilgotnych, jednak cechujących się wysokim stopniem nasłonecznienia. Wyróżnia się płożącą łodygą i zaokrąglonymi liśćmi o kształcie nerki, szybko rośnie i uznawana jest za gatunek inwazyjny. Ma przyjemny zapach i smak, dlatego znalazła szerokie zastosowanie kulinarne: w postaci świeżej jako składnik sałatek i orzeźwiających koktajli; a w formie suszonej - jako popularna przyprawa kuchenna. Od tysiącleci wykorzystywana jest również w medycynie ajurwedyjskiej jako środek likwidujący problemy skórne, a w medycynie chińskiej - jako eliksir długowieczności, gdyż wydatnie spowalnia procesy starzenia.
SUROWIEC: liść gotu kola (folium centellae asiaticae)
Głównymi substancjami czynnymi obecnymi w roślinie są saponiny triterpenowe. Ponadto gotu kola zawiera azjatykozydy, olejek eteryczny, monoterpeny, seskwiterpeny, garbniki, flawonoidy (kwercytyna, kemferol), fitosterole (beta-sitosterol, stigmasterol, kampesterol), związki kumarynowe, aminokwasy (lizyna, alanina, fenyloalanina, seryna, kwas glutaminowy, kwas asparaginowy), żywice, witaminy A, C, K, E oraz duże ilości magnezu.
DZIAŁANIE
Gotu kola posiada wszechstronne działanie korzystne dla zdrowia potwierdzone stosowanymi badaniami naukowymi. Przede wszystkim pobudza ośrodkowy układ nerwowy. Zmniejsza oznaki znużenia, niweluje zmęczenie, ułatwia koncentrację i poprawia pamięć. Hamuje degenerację tkanki nerwowej i mózgowej spowalniając rozwój starczych chorób otępiennych. Pomaga również odbudować uszkodzone synapsy i pobudza przepływ impulsów nerwowych w ciele. Poprawia samopoczucie psychofizyczne, chroni przed depresją i stanami obniżonego nastroju. Umacnia ścianki naczyń krwionośnych zapobiegając wewnętrznym wysiękom, dzięki czemu zmniejsza obrzęki i opuchlizny, korzystnie oddziałuje na krążenie zmniejszając ryzyko tworzenia się zakrzepów i zastojów żylnych. Gotu kola zawiera również antyoksydanty, dlatego hamuje procesy starzenia i chroni organizm przed szokiem tlenowym. Stymuluje syntezę kolagenu, elastyny i fibroblastów, dlatego wspomaga odbudowę skóry, włosów i paznokci oraz tkanek łącznych, korzystnie wpływa na ich wygląd, przyspiesza bliznowacenie ran oraz hamuje rozwój zmian skórnych powstałych na tle trądzikowym, z powodu łuszczycy i alergii. Ponadto gotu kola wykazuje właściwości przeciwnowotworowe.
ZASTOSOWANIE
Wyciągi z wąkroty azjatyckiej zalecane są przede wszystkim osobom w dojrzałym wieku, zmagającym się z chorobami układu krążenia, miażdżycą, zaburzeniami mikrokrążenia oraz nadciśnieniem. Okazują się skuteczne w łagodzeniu stanów depresyjnych, wzmacniają poczucie pewności siebie i wyciszają osoby nadmiernie pobudzone nerwowo. Zalecane są w zaburzeniach koncentracji i postrzegania, jak również w przypadku wzmożonego wysiłku umysłowego (np. podczas nauki). Spowalniają rozwój demencji starczej i choroby Alzheimera, okazują się pomocne w leczeniu skutków udarów i wylewów krwi do mózgu. Pomagają pozbyć się opuchlizn i obrzęków oraz poczucia zmęczenia nóg. Mogą być używane wspomagająco jako środek wzmacniający u rekonwalescentów. Ponadto gotu kola stosowana jest zewnętrznie dla łagodzenia zmian skórnych takich jak trądzik, egzema, pokrzywka, łuszczyca, bielactwo i trąd, dla przyspieszenia bliznowacenia ran operacyjnych oraz leczenia oparzeń i odmrożeń. Pomaga również w redukcji cellulitu oraz zmniejsza widoczność zmarszczek głębokich i powierzchniowych.
PRZECIWWSKAZANIA
Preparaty z wąkroty nie są polecane osobom z niskim ciśnieniem krwi. Wąkroty nie należy podawać kobietom ciężarnym i karmiącym.
SPOSÓB PRZECHOWYWANIA
Należy przechowywać w miejscu niedostępnym i niewidocznym dla dzieci, w zamkniętych opakowaniach, chronić od światła i wilgoci.
PRZYKŁADOWE FORMY ZASTOSOWANIA
Napar
2 łyżeczki gotu kola zalać 200 ml wrzącej wody. Pozostawić do zaparzenia na 10 minut. Odcedzić. Wypić w ciągu dnia w podziale na dwie porcje po śniadaniu i po obiedzie. Stosować jako środek na pobudzenie uwagi i koncentracji, wzmacniający procesy myślowe, uspokajający, przeciwdepresyjny. Można stosować zewnętrznie.
Nalewka
1 część rozdrobnionego surowca zalać 5 części alkoholu (40-60%). Odstawić do maceracji na 14 dni. Codziennie 2 x intensywnie wstrząsać. Po upływie dwóch tygodni przefiltrować, zlać do butelki. Osad ponownie wycisnąć, przefiltrować i połączyć z poprzednio uzyskanym płynem. Spożywać 3 razy dziennie po 2-3 ml (1 łyżeczka do herbaty.
Kategorie produktów
