LIŚĆ LAUROWY
Opis
LIŚĆ LAUROWY / WAWRZYN SZLACHETNY
(Laurus nobilis)
ang. bay laurel;
hiszp. lauro;
niem. Echte Lorbeer;
fran. Laurier noble;
ros. Лавр благоро́дный;
Liście laurowe, nazywane niekiedy bobkowymi, to liście wawrzynu szlachetnego - krzewu z rodziny wawrzynowatych porastającym w stanie dzikim obszar śródziemnomorski, a współcześnie uprawiane na skalę przemysłową również w Afryce i Azji w krajach o łagodnym i ciepłym klimacie. Należy do gatunków wiecznie zielonych, o niewielkich wymaganiach glebowych. Liście zbiera się co dwa lata – podczas procesu suszenia szarzeją, tracąc intensywnie zieloną barwę na rzecz jasnej zieleni. W przeszłości roślina poświęcona była Apollinowi, a w wiekach średnich gałązki zawieszane na drzwiach domostw miały chronić je przed uderzeniem pioruna, a mieszkających w nich ludzi – przed złymi czarami. Wawrzyn był również popularnym motywem zdobniczym. Obecnie znajduje zastosowanie jako przyprawa, niekiedy również jako ziołowy surowiec leczniczy.
SUROWIEC: liść laurowy (folium lauri)
Zawiera do 3% olejku eterycznego, flawonoidy, lignany, laktony seskwiterpenowe, alkaloidy oraz alkohol mirycylowy. Ponadto obfituje w substancje tłuszczowe, związku azotowe, błonnik (do 29%) oraz sole mineralne. Wyróżniają się mocno korzennym, balsamicznym i lekko gorzkim, przypominającym kamforę i muszkat smakiem.
DZIAŁANIE
Liść laurowy działa pobudzająco na zmysły, rozszerza naczynia krwionośne i ułatwia dopływ tlenu do mózgu, dzięki czemu „rozjaśnia” umysł. Stymuluje działanie centralnego układu nerwowego, przyspieszając reakcje organizmu na czynniki zewnętrzne oraz ułatwiając koncentrację na trudnych zadaniach. Przyspiesza krążenie krwi w organizmie i zwiększa częstotliwość skurczów serca. Jednocześnie działa ochronnie na miąższ wątroby, reguluje trawienie oraz wzmaga wydzielanie żółci i moczu. Działa napotnie, ułatwiając pozbywanie się toksyn z organizmu przez skórę. Stosowany zewnętrznie wykazuje właściwości antyseptyczne, przeciwbakteryjne i odkażające. Zwiększa ukrwienie wierzchnich warstw skóry, a wcierany we włosy – nadaje im blasku i przeciwdziała wypadaniu.
ZASTOSOWANIE W GASTRONOMII
Jako przyprawę liście laurowe dodaje się do zawiesistych zup, potraw z ryb i mięsa, potraw duszonych oraz sosów beszamelowych i pomidorowych. Urozmaicają smak pasztetów, potraw z fasoli i soczewicy oraz pilawów i risotto. Doskonale uzupełniają aromat marynowanych warzyw i ryb. Stanowią również jeden ze składników hinduskiej mieszanki przyprawowej garam masala.Liście laurowe stosowane jako przyprawa i ziele lecznicze powinny mieć zielony kolor i w miarę możliwości być pozbawione plamek. Brązowa barwa wskazuje, że są stare, pozbawione aromatu i właściwości prozdrowotnych. Powinny być stosowane z umiarem, ponieważ w nadmiarze mogą nadać potrawom gorzkiego posmaku. Bywają również wykorzystywane do aromatyzowania wódek i likierów.
ZASTOSOWANIE W ZIOŁOLECZNICTWIE
Zalecany jest osobom cierpiącym na dekoncentrację i problemy ze skupieniem uwagi. W zwężeniu naczyń krwionośnych, dla podniesienia ciśnienia krwi i przyspieszenia czynności skurczowej serca. W zatruciach pokarmowych, niedoborach żółci i zatruciach organizmu (gdy dla wydalenia toksyn niezbędne jest zwiększenie diurezy i poziomu potliwości). Napary można wykorzystywać do inhalacji – olejki eteryczne zawarte w liściach laurowych udrażniają nos, łagodzą objawy zapalenia oskrzeli i przyspieszają powrót do zdrowia przy przeziębieniach (zamiast inhalacji można stosować okłady na piersi ze szmatek nasączanych esencjonalnym odwarem z surowca). Również zewnętrznie do przemywania skóry w zakażeniach bateryjnych i grzybicy.
PRZECIWWSKAZANIA
Ze względu na brak odpowiednich badań w tym kierunku nie są zalecane kobietom w ciąży i matkom karmiącym piersią.
SPOSÓB PRZECHOWYWANIA
Należy przechowywać w miejscu niedostępnym i niewidocznym dla dzieci, w zamkniętych opakowaniach, chronić od światła i wilgoci.
PRZYKŁADOWE FORMY ZASTOSOWANIA
Odwar
2 łyżki pokruszonych liści laurowych zalać 250 ml ciepłej wody. Doprowadzić do wrzenia i gotować pod przykryciem przez 5-10 minut. Następnie odstawić do naciągnięcia na 25 minut. Odcedzić. Stosować do przygotowania rozgrzewających kompresów poprawiających miejscowe ukrwienie ciała (np. na piersi w przeziębieniach).
Napar
2 łyżki pokruszonych liści zalać 250 ml wrzącej wody. Odstawić do zaparzenia pod przykryciem na pół godziny. Odcedzić. Pić do 4 razy dziennie po 100 ml na pobudzenie i poprawę koncentracji.
Płukanka do włosów
25 g liści laurowych pokruszyć i zalać 1 litrem wrzącej wody. Przykryć i odstawić do zaparzenia na 25-30 minut. Następnie odcedzić, a jeśli jest zbyt chłodna - lekko podgrzać. Włosy umyć, po czym wykorzystać napar do ostatniego płukania. Nadaje włosom blasku i ułatwia pozbycie się łupieżu.
Kuracja oczyszczająca stawy
5 g liści laurowych rozdrobnić i zalać 300 ml wrzącej wody. Gotować na wolnym ogniu przez 5 minut, po czym przelać do termosu i odstawić na 5 godzin. Odcedzić. Schłodzony odwar pić wypić w ciągu 12 godzin dzieląc na drobne porcje przyjmowane co kilkanaście minut. Kurację stosować łącznie przez trzy dni, następnie odczekać tydzień i powtórzyć trzydniowe leczenie. Zalecana w bólach reumatycznych, problemach z kościami i stawami. W okresie spożywania odwaru należy powstrzymać się przed jedzeniem produktów białkowych (mięsa, nabiału) i przygotować na zwiększenie dolegliwości bólowych (świadczy to o procesie zdrowienia).
Zupa-krem z marchewki
500 g marchwi
100 g cebuli
50 g selera
1 litr bulionu drobiowego
3 ziarenka ziela angielskiego
2 listki laurowe
3 ząbki czosnku
3 ziarna czarnego pieprzu
3 łyżki śmietany 18%
1 łyżka masła
pęczek świeżego koperku
sól, pieprz kolorowy, kminek, curry
Marchew i seler obrać i zetrzeć na tarce. Cebulę posiekać w piórka i zeszklić na maśle. Dodać pozostałe warzywa i dusić przez 5 minut. Następnie zalać bulionem, dodać ziele angielskie, 2 listki laurowe i pieprz czarny ziarno. Dokładnie wymieszać, doprowadzić do wrzenia i gotować pod przykryciem przez 15 minut. Następnie wyjąć listki laurowe, wrzucić czosnek przeciśnięty przez praskę, doprawić solą, kminkiem i curry i jeszcze chwilę pogotować. Zestawić z ognia i schłodzić. W osobnym naczyniu śmietanę wymieszać z kilkoma łyżkami zupy, a następnie wlać do garnka. Całość dokładnie zmiksować blenderem. Podawać ze świeżo posiekanym koperkiem, ozdobione kilkoma ziarnami kolorowego pieprzu.
Dane techniczne
Rodzaj | liść laurowy |
Postać | cały |
Skład | 100% wawrzyn szlachetny |
Zawartość glutaminianu sodu | brak |
Zbiór | z upraw konwencjonalnych |
Zastosowanie | przyprawa kulinarna |
Wskazania | do aromatyzacji potraw, jako zioło na przerost kości |
Kraj pochodzenia | Turcja |