ŁOPIAN KORZEŃ
Opis
ŁOPIAN WIĘKSZY korzeń
(Arctium lappa)
ang. greater burdock;
hiszp. agarrocha, sarapico, zarapón;
niem. Große Klette;
fran. Grande Bardane;
ros. Лопух большо́й, репейник, репей;
Łopian większy jest dwuletnią rośliną powszechnie występującą na terenie nie tylko całej Polski, ale całego świata (poza Australią), w szczególności na obszarach podlegających wpływom klimatu umiarkowanego. Ma duże, sercowate liście i drobne, fioletowe kwiaty. Najczęściej spotkać go można na łąkach, miedzach oraz ruderalnych zaroślach, gdzie w sprzyjających warunkach dorasta do wysokości 2,5 m. Surowcem zielarskim są korzenie roślin jednorocznych, które jeszcze nie zdążyły rozkwitnąć - pozostają jadalne na surowo, choć najczęściej poddawane są suszeniu. Do celów leczniczych można stosować również inne gatunki łopianu: pajęczynowaty - Arctium tomentosum oraz mniejszy - Arctium minus.
SUROWIEC: korzeń łopianu (radix arctii)
Zawiera cukier inulinę (do 40%), białka, tłuszcze, związki poliacetylenowe, fitosterole, nieduże ilości olejków eterycznych, glikozydy, saponiny, dużo siarki, fosforu, sole potasu, magnezu i wapnia, ponadto śluzy i witaminę C, aż wreszcie goryczkę odpowiedzialną za gorzkawy smak surowca.
DZIAŁANIE
Korzenie łopianu należą do ziół regulujących przemianę materii oraz moczopędnych. Od setek lat wykorzystywany był do leczenia problemów i chorób urologicznych oraz jako środek wspomagający pocenie, a co za tym idzie, przyspieszający detoksykację i odtruwanie organizmu. Zalecano go jako składnik mieszanek odchudzających oraz ogólnie poprawiających działanie układu trawiennego. Likwiduje wzdęcia i niestrawności, pobudza wydzielanie soków trawiennych, w tym żółci, jednocześnie działając osłonowo na wątrobę. Wykazuje właściwości antyseptyczne i bakteriostatyczne, hamując namnażanie się bakterii. Pobudza działanie systemu immunologicznego, przeciwdziała rozwojowi grzybów i drobnoustrojów chorobotwórczych w organizmie, dlatego doskonale nadaje się do używania zewnętrznie w formie przemywań, kompresów i płukanek do ciała. Wyciągi z łopianu, wcierane w skórę głowy, zmniejszały łojotok i przeciwdziałały łupieżowi.
ZASTOSOWANIE
Preparaty na bazie korzenia łopianu zalecane są chorym na kamicę nerkową dla przyspieszenia wydalenia złogów zalegających w drogach moczowych. Dodatkowo w reumatyzmie i artretyzmie, przy dnie moczanowej. Ponadto skuteczny w przeciwdziałaniu otyłości, ułatwia walkę z niestrawnością i przywrócenie prawidłowego trawienia po dłuższych głodówkach. Napotnie przy przeziębieniu. Ponadto wewnętrznie przy chorobach skórnych takich jak łuszczyca, trądzik, łojotok, zapalenie mieszków włosowych, świądzie i czyrakach. Do przemywania ciała przy owrzodzeniach i zabrudzonych, trudno gojących się ranach. Do wcierania w skórę owłosioną głowy jako środek przeciwłupieżowy i przeciwko łysieniu, jak również do płukania włosów matowych, pozbawionych blasku i ze skłonnością do łamania się. Świeże, rozgniecione liście można przykładać na opuchnięte miejsca, obrzęknięte i stłuczone koniczyny i stawy. Przy stosowaniu wewnętrznym łopianu należy zachować cierpliwość - surowiec jest skuteczny, ale dopiero po dłuższym, regularnym stosowaniu.
PRZECIWWSKAZANIA
Ze względu na brak odpowiednich badań tym kierunku nie są zalecane kobietom w ciąży i matkom karmiącym piersią.
SPOSÓB PRZECHOWYWANIA
Należy przechowywać w miejscu niedostępnym i niewidocznym dla dzieci, w zamkniętych opakowaniach, chronić od światła i wilgoci.
PRZYKŁADOWE FORMY ZASTOSOWANIA
Odwar
1 łyżkę rozdrobnionych korzeni łopianu zalać 200 ml ciepłej wody, doprowadzić do wrzenia i gotować na wolnym ogniu pod przykryciem przez 5-10 minut. Następnie pozostawić pod przykryciem do zaparzenia na pół godziny. Pić 2-3 razy dziennie po 1 szklance w lekkich nieżytach przewodu pokarmowego, wątroby i dróg żółciowych oraz w schorzeniach przemiany materii. Można stosować zewnętrznie jako płukankę do włosów oraz do przemywania ciała.
Olejek
1 część rozdrobnionego korzenia łopianu skropić spirytusem spożywczym, po czym zalać 5 częściami gorącego oleju słonecznikowego, z pestek winogron lub lnianego. Odstawić do maceracji na 14 dni, po czym przefiltrować. Używać do nacierania suchej skóry, podatnej na podrażnienia i wypryski. Doustnie (raz dziennie po 1 łyżce) wspomagająco w terapii przerostu prostaty.
Nalewka
1 część rozdrobnionego korzenia łopianu zalać 3 częściami alkoholu 50%. Odstawić w ciemne miejsce do maceracji na 14 dni. Po tym czasie zamieszać, odcedzić i zlać do docelowej butelki. Zażywać 2-3 razy dziennie po 5-10 ml (1-2 łyżki stołowe) rozcieńczone w 100 ml wody - w zaburzeniach przemiany materii oraz niektórych chorobach skóry. Bez rozcieńczania wcierać w owłosioną skórę głowy na porost włosów i przeciwko łupieżowi.
Mieszanki ziołowe
Na kamicę moczową
50 g korzenia łopianu wymieszać z 50 g ziela marzanki wonnej (przytulii), 50 g ziela skrzypu, 25 g liści pokrzywy, 25 g kwiatów czarnego bzu i 25 g owoców czarnego bzu. 1 łyżkę gotowej mieszanki zalać 200 ml ciepłej wody. Doprowadzić do wrzenia i gotować pod przykryciem przez 3 minuty. Odstawić do naciągnięcia na kwadrans. Przecedzić. Pić 2-3 razy dziennie po pół szklanki między posiłkami jako środek moczopędny.
Na łuszczycę
50 g korzenia łopianu wymieszać z 50 g strąków fasoli, 50 g korzenia wilżyny, 50 g korzenia rzewienia, 25 g ziela gryki, 25 g ziela skrzypu, 25 g owoców czarnego bzu i 25 g liści brzozy. 1 łyżkę gotowej mieszanki zalać 200 ml ciepłej wody, doprowadzić do wrzenia i gotować na wolnym ogniu pod przykryciem przez 5-10 minut. Następnie pozostawić pod przykryciem do zaparzenia na pół godziny. Pić 2-3 razy dziennie po pół szklanki jako środek wspomagający walkę z łuszczycą i pokrewnymi chorobami skóry.
Dane techniczne
Nazwa polska | Łopian większy |
Nazwa łacińska | arctium lappa |
Skład | 100% korzenia łopianu |
Rodzaj surowca | korzeń |
Postać | cięty |
Frakcja | 0,5-1 cm |
Wskazania | łupież, trądzik, infekcje bakteryjne i wirusowe, skąpomocz |
Do użytku | wewnętrznego i zewnętrznego |
Zbiór | z upraw konwencjonalnych / ze stanu naturalnego |
Miejsce pochodzenia | Podlasie |
Kraj pochodzenia | Polska |
Podmiot odpowiedzialny | Aromatika Adam Iwańczuk |