MNISZEK LEKARSKI liść
(Taraxacum officinale)
ang. common dandelion;
hiszp. achicoria amarga, diente de león, hadubellmout;
niem. Gewöhnliche Löwenzahn;
fran. pissenlit commun;
ros. Одува́нчик лека́рственный, Одуванчик полево́й;
Mianem mniszków zwyczajowo określa się blisko spokrewnione ze sobą gatunki drobnych roślin z rodziny astrowatych powszechnie występujących na terenie całego świata (w Europie, Azji i Afryce Północnej na stanowiskach naturalnych, a na pozostałych kontynentach - jako zawleczone przez człowieka). Są do siebie tak podobne, że ich odróżnienie wymaga bardzo specjalistycznej wiedzy i szczegółowych badań porównawczych. Tylko na terenie Polski występuje ponad 200 różnych gatunków mniszka, podczas gdy w Europie ich liczba przekracza 1000. Wszystkie jednak cechują się zbliżonym wyglądem liści (zebrane w rozetę) i kwiatów (żółte, koszyczkowe kwiatostany), jak również podobnymi właściwościami fitologicznymi. Mniszek lekarski to roślina rosnąca praktycznie wszędzie, dlatego często uznawana bywa za uciążliwy chwast, szczególnie w przypadku upraw wielkopowierzchniowych.
SUROWIEC: liść mniszka (folium taraxaci)
Liść mniszka obfituje w witaminę C, karoten, kwas foliowy, tiaminę i ryboflawinę, cholinę, tokoferol, fitochinony, liczne sole mineralne (m.in. żelazo, wapń, fosfor, miedź, mangan, potas, kobalt, cynk, magnez, molibden i sód), substancje gorzkie, flawonoidy, cukrowce, śladowe ilości olejku eterycznego oraz politerpeny.
DZIAŁANIE
Liść mniszka lekarskiego działa silnie żółciopędnie. Przyspiesza przemianę materii i ułatwia trawienie. Osłania wątrobę i drogi żółciowe, zmniejsza ryzyko kamicy lub łagodzi jej skutki, zapobiega odkładaniu złogów i tworzeniu zastojów żółci. Reguluje pracę wątroby i pozostałych narządów układu trawiennego. Ponadto liść (ziele) mniszka wykazuje działanie moczopędne i ułatwia usuwanie szkodliwych produktów przemiany materii z organizmu. Odtruwa, zapobiega tworzeniu się obrzęków, łagodzi objawy reumatyzmu i chorób stawowych. Poprawia pracę trzustki i reguluje krwawienia miesięczne u kobiet. Wzmacnia i uszczelnia naczynia krwionośne, zwiększa poziom hemoglobiny we krwi i poprawia poziom dotlenienia tkanek. Ogólnie poprawia samopoczucie, wzmaga apetyt i uzupełnia niedobory witamin i soli mineralnych.
ZASTOSOWANIE
Surowiec znajduje zastosowanie przede wszystkim w chorobach wątroby i pęcherzyka żółciowego przebiegającymi z zastojem żółci i zahamowaniem wydzielania soków trawiennych. Uważany jest za skuteczny w chorobach trzustki, śledziony i żołądka. Pomaga w chorobach metabolicznych, reguluje trawienie w zaparciach i pomaga zwalczyć zapalenia bakteryjne i wirusowe. Zmniejsza kruchość naczyń krwionośnych, uelastycznia żyły i tętnice, zapobiega ich pękaniu. Uważany jest za skuteczny w niedoborach witamin i mikroelementów, w kuracjach dla rekonwalescentów, osób po długich i wyczerpujących chorobach, jak również dla anemików i osób na diecie odchudzającej. Może być stosowany wspomagająco do regulacji cyklu miesiączkowego u kobiet.
PRZECIWWSKAZANIA
Nadwrażliwość na mniszka lekarskiego, niedrożność dróg żółciowych, ropniak pęcherzyka żółciowego, niedrożność jelit. Generalnie jest uznawany za jedną z najlepiej tolerowanych roślin leczniczych. Istnieje jednak możliwość reakcji alergicznej u szczególnie wrażliwych pacjentów. Mniszek może nasilać dolegliwości żołądkowe w przypadku nadkwaśności soku żołądka, tak jak inne surowce goryczkowe.
SPOSÓB PRZECHOWYWANIA
Należy przechowywać w miejscu niedostępnym i niewidocznym dla dzieci, w zamkniętych opakowaniach, chronić od światła i wilgoci.
PRZYKŁADOWE FORMY ZASTOSOWANIA
Napar
2 łyżeczki liści mniszka lekarskiego zalać 200 ml wrzącej wody. Pozostawić do zaparzenia pod przykryciem przez 30 minut, przecedzić. Pić 3-4 razy dziennie po 100 ml jako środek żółcio- i moczopędny.
Nalewka
50 g liści mniszka lekarskiego zalać 300 ml alkoholu o mocy 40-60%. Pozostawić w ciemnym miejscu do maceracji na 14 dni. Przefiltrować, zlać do butelki. Spożywać 3-4 razy dziennie po 5 ml jako środek żółcio- i moczopędny.
Mieszanki ziołowe
Zaburzenia hormonalne u kobiet
50 g liści mniszka wymieszać z 25 g kwiatu malwy, 50 g plechy morszczynu, 50 g bylicy piołun i 50 g ziela glistnika. 1 łyżkę mieszanki zalać 200 ml wody, doprowadzić do wrzenia i gotować przez 5 minut na wolnym ogniu. Odstawić do zaparzenia na 20 minut, odcedzić. Spożywać 3 x dziennie po 150 ml dla uregulowania cykli miesiączkowych u kobiet i złagodzenia objawów klimakterium.
Wzmacniająca na anemię
50 g liści mniszka wymieszać z 50 g liści pokrzywy, 50 g liści babki lancetowatej, 50 g korzenia łopianu i 50 g ziela glistnika. 1 łyżkę mieszanki zalać 200 ml wody, doprowadzić do wrzenia i gotować przez 5 minut na wolnym ogniu. Odstawić do zaparzenia na 20 minut, odcedzić. Spożywać 4 x dziennie po 100 ml jako środek silnie wzmacniający, polepszający samopoczucie i przyspieszający produkcję czerwonych krwinek krwi.
Na choroby krwi
50 g liści mniszka wymieszać 50 g ziela jemioły, 50 g kłączy lub liści lepiężnika, 50 g liści konwalii, 50 g ziela bluszczyka kurdybanka, 50 g ziela skrzypu, 50 g ziela fiołka, 50 g liści pokrzywy, 50 g kwiatów nagietka i 50 g liści babki lancetowatej. 1 łyżkę mieszanki zalać 200 ml wody, doprowadzić do wrzenia i gotować przez 5 minut na wolnym ogniu. Odstawić do zaparzenia na 20 minut, odcedzić. Spożywać 4 x dziennie po 100 ml jako środek silnie wzmacniający przy białaczce i niedokrwistości, w chorobach krwi, chorobie wieńcowej i zaburzeniach krążenia, w dolegliwościach autoimmunologicznych i przy nowotworach.
Na zaburzenia miesiączkowania
50 g liści mniszka wymieszać z 50 g nasienia wiesiołka, 50 g ziela ruty, 50 g liści pokrzywy i 50 g ziela jemioły. 1 łyżkę mieszanki zalać 200 ml wody, doprowadzić do wrzenia i gotować przez 5 minut na wolnym ogniu. Odstawić do zaparzenia na 20 minut, odcedzić. Spożywać 4 x dziennie po 100 ml jako środek regulujący cykle miesięczne, przywracający regularne krwawienia, wzmacniający naczynia krwionośne i znoszący zaburzenia metaboliczne.
Kategorie produktów
