NIEPOKALANEK POSPOLITY owoc
(Lamium album)
ang. vitex, chaste tree, chasteberry, monk’s pepper;
hiszp. vitex, árbol casto, pimiento de los monjes;
niem. Mönchspfeffer;
fran. l’arbre au poivre ou le gattilier;
ros. Ви́текссвяще́нный, или Ви́тексобыкнове́нны;
Niepokalanek jest rośliną z rodziny jasnotowatych porastającym w stanie dzikim obszar Afryki Północnej oraz środkowej Azji. W warunkach naturalnych dorasta do rozmiarów niewielkiego drzewa, natomiast na obszarach o chłodniejszym klimacie karłowacieje, zamieniając się w niewielką, krzewiastą bylinę, łatwo uszkadzaną przez mróz. Surowcem zielarskim są owoce przypominające swoim wyglądem pieprz, rzadziej - liście. Współcześnie stanowi on jedno z najczęściej stosowanych ziół w schorzeniach związanych z dolegliwościami kobiecymi i jest jedyną rośliną o potwierdzonym naukowo działaniu łagodzącym objawy syndromu przedmiesiączkowego.
SUROWIEC: owoc niepokalanka (fructus Agni castri)
Zawiera olejki eteryczne, glikozydy irydoidowe, flawonoidy, kwasy fenolowe, diterpeny (w tym ratundifuran o działaniu dopaminergicznym) oraz ekdysteroidy pobudzające receptory opioidowe.
DZIAŁANIE
Ze względu na zawartość dużej ilości kastycyny niepokalanek mnisi znajduje zastosowanie przede wszystkim u kobiet jako środek łagodzący przebieg zespołu napięcia przedmiesiączkowego oraz regulujący menstruacje. Zmniejsza bolesność piersi i znosi rozdrażnienie psychiczne. Poprzez wpływ na funkcjonowanie podwzgórza i przysdaki mózgowej pobudza rozwój pęcherzyków jajnikowych i ułatwia prawidłowe uwalnianie dojrzałych komórek jajowych, przez co sprzyja płodności. Ogranicza wydzielanie prolaktyny (hormonu odpowiedzialnego za laktację) zaburzającego regularność cykli owulacyjnych. Z kolei u mężczyzn pobudza wydzielanie testosteronu, działa stymulująco na komórki podporowe kanalików nasiennych i na spermatogenezę. Ponadto niepokalanek działa ogólnie przeciwzapalnie, przeciwalergicznie i przeciwbólowo. Sprawdza się jako skuteczny, doraźny środek uspokajający, rozgrzewający i poprawiający krążenie krwi.
ZASTOSOWANIE
Przyjmowanie preparatów zawierających ekstrakt z niepokalanka zalecane jest w przypadku nieregularnych cyklów owulacyjnych, dla zwiększenia szans na zajście w ciążę. Niepokalanek doskonale sprawdza się jako środek łagodzący pobudzenie nerwowe towarzyszące kobietom w okresie przed miesiączką, uwalnia od przykrych bólów piersi, poprawia nastrój (znosi objawy depresyjne) i ułatwia koncentrację. Zalecany jest przy poronieniach spowodowanych endometriozą oraz w zwłóknieniach piersi. U mężczyzn stosowany dla poprawy płodności. Ze względu na powolne oddziaływanie na układ hormonalny ważne jest, aby niepokalanek przyjmowac regularnie i długookresowo (nawet to 18 miesięcy). Doraźnie można go wykorzystać w mieszankach z innymi ziołami do leczenia zakażeń układu oddechowego i pokarmowego oraz zwalczania infekcji bakteryjnych i wirusowych.
PRZECIWWSKAZANIA
Nie jest zalecany kobietom w ciąży i karmiącym piersią. Nie powinien być łączony z lekami przeciwdopaminowymi. Niepokalanek zmienia działanie leków antykoncepcyjnych i hormonalnych, stąd należy zachować szczególną ostrożność i poinformować lekarza o przyjmowaniu wyciągów z niepokalanka. Należy też pamiętać, że niepokalanek pobudza wytwarzanie progesteronu, który nasila trądzik. Ponadto przeciwwskazaniem są nowotwory piersi, niedobór prolaktyny i niedokrwistość.
SPOSÓB PRZECHOWYWANIA
Należy przechowywać w miejscu niedostępnym i niewidocznym dla dzieci, w zamkniętych opakowaniach, chronić od światła i wilgoci.
PRZYKŁADOWE FORMY ZASTOSOWANIA
Napar
1 łyżeczkę owoców niepokalanka zalać 200 ml wrzącej wody. Zaparzać pod przykryciem przez 15 minut. Odcedzić - pić po pół szklanki 4 razy dziennie.
Wino
100 g owoców niepokalanka rozdrobnić w moździerzu i zalać 700 ml czerwoegto, wystrawnego wina. Odstawić do maceracji na 30 dni. Następnie przefiltrować, alkohol zlać do butelki. Pić po 100 ml dziennie przez 2 tygodnie. Następnie zrobić 2 miesiące przerwy.
Tynktura
50 g owoców niepokalnka rozdrobnić w moździerzu (rozmłotkować), a następnie zalać 250 ml spirytusu o mocy 65%. Pozostawić do maceracji w ciemnym miejscu na 14 dni. Następnie przefiltrować, dzlać do butelek. Pić po 10 ml 2 razy dziennie.
Kategorie produktów
