ŚLAZ DZIKI LIŚĆ

ŚLAZ DZIKI liść
(Malva sylvestris)

ang. common mallow;
hiszp.  malva común;
niem.  Wilde Malve;
fran.  Grande mauve, Mauve sylvestre, Mauve des bois;
ros.  Мальва лесная, Просвирник лесной;


Dzika malwa, powszechnie znana również pod nazwą leśnej, to dwuletnia bylina z rodziny ślazowatych spokrewniona z malwą ogrodową, lecz o daleko mniej dekoracyjnym wyglądzie. Naturalne siedliska występowania tej rośliny obejmują Europę, Zachodnio-Północną Azji i Afrykę Północną, choć prócz stanowisk dzikich bywa również uprawiana ze względu na jadalne liście, pędy i kwiaty. Te ostatnie są mniej ozdobne niż w przypadku ketmii czy malwy różowej, lecz ich barwy również wahają się od śnieżnej bieli przez odcienie różu i czerwieni aż po ciemną purpurę z dodatkiem niebieskiego akcentu. Dziki ślaz stosunkowo dobrze znosi mrozy i od lat pozostaje cenioną rośliną zielarską stosowaną przy przeziębieniach, a fito terapeuci chwalą go za możliwość bezpiecznego stosowania u dzieci.


SUROWIEC: liść ślazu (folium malvae)

Zawiera znaczne ilości śluzów (do 8%), glikozyd - syringidynę, garbniki, antocyjany (malvinę, delfinidynę,   malvidynę), karoten, sole magnezowe i wapniowe,  kwasy (np. uronowe), oraz witaminy.


DZIAŁANIE

Dzika malwa działa podobnie jak korzenie prawoślazu. Wykazuje właściwości powlekające błonę śluzową narządów układu oddechowego i trawiennego, chroniąc ją przed podrażnieniami i wysiękami. Łagodzi skutki uboczne przyjmowania wielu leków (np. salicylanów lub antybiotyków, które mogą powodować zaburzenia trawienia, nudności i biegunkę), przeciwdziała nieżytowi jelit i reguluje pracę żołądka i dwunastnicy. Jednocześnie łagodzi stany zapalne gardła i jamy ustnej. W postaci naparu może być używana zewnętrznie do irygacji i przemywania warg sromowych i pochwy, lub do nasiadówek przy schorzeniach okolic odbytu.


ZASTOSOWANIE

Dziki ślaz zalecany jest przede wszystkim jako środek łagodzący dolegliwości towarzyszące przeziębieniom i infekcjom, takie jak: kaszel, trudności z wykrztuszaniem wydzieliny zalegającej w płucach, silny nieżyt nosa, nudności, wymioty oraz biegunka. Ponadto znajduje zastosowanie do łagodzenia podrażnień błony śluzowej jamy ustnej, w zaburzeniach trawienia, przy podrażnieniach przełyku i nadkwasocie oraz w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy. Ułatwia wypróżnienia przy uporczywych zaparciach, hamuje infekcje pochwy i prącia, pomaga przy hemoroidach. Stosowany zewnętrznie działa nawilżająco i powlekająco, może być wykorzystany do przemywania powiek i oczu przy podrażnieniu spojówek i gałek ocznych.


PRZECIWWSKAZANIA

Ze względu na brak odpowiednich badań tym kierunku nie są zalecane kobietom w ciąży i matkom karmiącym piersią.


SPOSÓB PRZECHOWYWANIA

Należy przechowywać w miejscu niedostępnym i niewidocznym dla dzieci, w zamkniętych opakowaniach, chronić od światła i wilgoci.


PRZYKŁADOWE FORMY ZASTOSOWANIA

Napar
2 łyżeczki liści ślazu dzikiego zalać 200 ml wrzącej wody. Pozostawić do zaparzenia pod przykryciem przez 30 minut, przecedzić. Pić 4-6 razy dziennie po 100 ml.

Odwar
2 łyżeczki liści ślazu zalać 200 ml chłodnej wody. Doprowadzić do wrzenia i gotować na wolnym ogniu przez 8 minut. Następnie odstawić do zaparzenia pod przykryciem na 5 minut. Pić 4 x dziennie po 100 ml.

Syrop
50 g liści ślazu zalać 350 ml chłodnej wody. Pozostawić do naciągnięcia na ok. 8 godzin. Następnie doprowadzić do wrzenia i odstawić do schłodzenia na ok. 45-60 minut. Przecedzić. Na każde 100 ml uzyskanego naparu dodać 100 g cukru i 100 ml miodu. Podgrzewając wymieszać do połączenia wszystkich składników (w wersji dla dorosłych można dodać 50 ml rumu). Spożywać kilka razy dziennie po jednej łyżce syropu przy przeziębieniu, kaszlu i w nieżycie nosa.


Mieszanki ziołowe

Powlekająca błony śluzowe
50 g liści ślazu wymieszać z 50 g korzenia lukrecji, 50 g liści babki lancetowatej, 50 g korzenia żywokostu, 50 g kwiatu lipy oraz 100 g siemienia lnianego. 1 łyżkę mieszanki zalać 200 ml wody, doprowadzić do wrzenia i gotować przez 5 minut na wolnym ogniu. Odstawić do zaparzenia na 20 minut, odcedzić, Pić do 4-6 razy dziennie po 100 ml przy przeziębieniach, kaszlu, zapaleniu gardła i oskrzeli, w stanach zapalnych żołądka i jelit, przy bólach brzucha spowodowanych chorobą wrzodową.

Na ropne zapalenie gałki ocznej
50 g liści ślazu wymieszać z 25 g kwiatów bławatka chabra, 25 g ziela lub kwiatu pierwiosnka. 25 g ziela świetlika, 25 g kwiatu lipy i 25 g ziela fiołka. 1 łyżkę mieszanki zalać 200 ml wrzącej wody. Zaparzać pod przykryciem przez 30 minut. Stosować do przemywania i okładów na oczy w stanach zapalnych spojówek i gałek ocznych, również w chorobach powodujących ropne wysięki w okolicach oczu