SZANTA ZIELE

Do Europy sprowadzony został około XVI wieku z terenów zajętych przez Tatarów – stąd wywodzi się jego polska nazwa. Wkrótce w piśmiennictwie pojawiły się pierwsze wzmianki o jego właściwościach leczniczych. Początkowo, ze względu na gorzki smak używany był z powodzeniem do walki z pasożytami, później odkryto jego dalsze zalety.

Mimo że należy do grupy gatunków obcych dla flory Polski, należy do szeroko znanych i rozpowszechnionych surowców zielarskich zalecanych przez rodzimą medycynę ludową. To doskonałe lekarstwo na kaszel i zapalenie żołądka, a świeżo utarty korzeń w połączeniu z cukrem tworzy delikatną masę stosowaną w cukiernictwie.

Po roztarciu świeżego ziela dziurawca w uszkodzonych części rośliny wycieka czerwony sok, który pozostawia na skórze dłoni wyraźne przebarwienia. Według średniowiecznej legendy bylina wyrosła z krwi Jana Chrzciciela, dlatego w lokalnych społecznościach ludowych nazywa się ją zielem świętojańskim (tym bardziej, że zakwita około 24 czerwca).

Wyciągi z kwiatów czarnego bzu to nieoceniony środek na przeziębienia. Działając napotnie i przeciwgorączkowo łagodzą objawy infekcji wirusowych i bakteryjnych, a równocześnie wzmacniają naturalną odporność organizmu, wykazują właściwości moczopędne i rozkurczowe. Ekstrakty z kwiatów czarnego bzu stosowane do przemywania twarzy przywracają skórze blask i młodzieńczy wygląd. 

Istnieją państwa, w których wizerunek tego drzewa o jasnej korze zyskał rangę równą symbolu narodowego. Choć medycyna naturalna najchętniej korzysta z soku i liści brzozy, praktyczne zastosowanie znalazły również pączki, pojawiające się na brzozie wczesną wiosną zwiastując rychłe nadejście ciepłych dni.

Zalety tego miododajnego drzewa sławił już Jan Kochanowski. Pachnące kwiaty lipy od setek lat stosowano do parzenia herbaty o właściwościach rozgrzewających, napotnych i ogólnie wzmacniających. Podawana z miodem i owocami czarnego bzu pozwalała szybko zwalczyć przeziębienia.

Lekarze praktykujący sztukę medyczną w starożytnym Rzymie zalecali spożywanie owoców róży w stanach niedożywienia i anemii, zaś płatków – moczonych w winie, co przyspieszać miało leczenie nieżytu żołądka. Kwiaty dostarczały wonnych olejków stanowiących podstawę pierwszych znanych perfum, jak również posypywano nimi pościel, by zagwarantować spokojny i niezakłócony sen.

W ziołolecznictwie zastosowanie znajdują nie tylko owoce, lecz również zielone liście porzeczki, w szczególności surowiec pozyskiwany z krzewów dziko rosnących w środowisku naturalnym. Istnieją również odmiany porzeczek o charakterze ozdobnym - nasadzane w ogrodach i parkach miejskich, także w formie owocowych żywopłotów.

Mimo że należy do grupy gatunków obcych dla flory Polski, należy do szeroko znanych i rozpowszechnionych surowców zielarskich zalecanych przez rodzimą medycynę ludową. To doskonałe lekarstwo na kaszel i zapalenie żołądka, a świeżo utarty korzeń w połączeniu z cukrem tworzy delikatną masę stosowaną w cukiernictwie.