TARNINA OWOC

ŚLIWA TARNINA
(Prunus spinosa)

ang. blackthorn, sloe;
hiszp.  endrino;
niem.  Schlehdorn, Schlehe, Heckendorn, Schwarzdorn, Deutsche Akazie;
fran.  epine noire, Prunellier;
ros.  Тёрн, Терно́вник, Сли́ва колю́чая;


Śliwa tarnina jest stosunkowo dużym krzewem z rodziny różowatych, przybierającym niekiedy postać małego drzewa, dorastającego w skrajnych przypadkach do 8 m wysokości. Występuje powszechnie na terenie Europy i Azji, jak również na północnych krańcach Afryki. Tworząc liczne odmiany i krzyżówki uważana jest za protoplastkę śliwy domowej. Rośnie zazwyczaj w gęstych skupiskach nierzadko formując tzw. czyżnie, czyli cierniste zarośla stanowiące ostoję wielu dzikich zwierząt. Preferuje stanowiska silnie nasłonecznione i gleby wapienne, choć bywa również spotykana na podłożach żwirowych i kamienistych, na obrzeżach lasów, miedzach i ugorach. Tarnina należy do roślin bardzo odpornych zarówno na mróz, jak i suszę, a posiadając umiejętność rozmnażania z podziemnych kłączy należy do trudnych do wyplenienia z miejsc, gdzie jej wzrost nie jest pożądany. Dostarcza dwóch surowców wykorzystywanych w ziołolecznictwie: kwiatów i owoców.


SUROWIEC: owoc tarniny (fructus pruni spinosae)

Owoce tarniny zawierają do 4 % garbników, alkaloidy, pektyny, cukry, witaminę C, kwas jabłkowy, antocyjany, flawony i prunazynę. Charakteryzują się cierpkim, gorzkim smakiem, a w formie surowej są praktycznie niejadalne (dopiero po przemrożeniu zmniejsza się w nich udział wolnych kwasów i garbników, a glukoza ulega częściowo przekształceniu we fruktozę, dzięki czemu stają się słodsze). Pozyskiwane są w październiku i listopadzie, a po wysuszeniu przybierają czarną barwę i stają się silnie pomarszczone.


DZIAŁANIE

Owoce tarniny to przede wszystkim doskonałe źródło naturalnych witamin i łatwo przyswajalnych minerałów. Działają ściągająco, zapobiegają biegunkom i łagodzą dolegliwości trawienne. Wykazują właściwości żółciopędne, dzięki czemu regulują przemianę materii przy jednoczesnym ochronnym wpływie na wątrobę. Przeciwdziałają rozwojowi infekcji, hamują rozwój bakterii i wirusów oraz odkażają narządy wewnętrzne. Wyciągi z owoców tarniny mogą być stosowane zewnętrznie jako środek antyseptyczny i ściągający, hamujący krwawienia i zmniejszający wysięki, do okładów i nasiadówek.


ZASTOSOWANIE

Owoce tarniny zalecane są jako składnik mieszanek ściągających w zaburzeniach trawienia, przy biegunkach i wszelkiego rodzaju niestrawnościach. Do redukowania odruchów wymiotnych i łagodzenia mdłości, jak również regulowania trawienia i normowania sposobu wypróżnień u osób ze skłonnością do luźnych stolców. Wyciągi wodne z owoców tarniny uważane są za doskonały środek ściągający również do zastosowań zewnętrznych: w krwawieniach miesiączkowych, upławach, zapaleniu przydatków, hemoroidach, itp. Skuteczność działania surowca można podwyższyć jednocześnie przyjmując go doustnie i stosując zewnętrznie.


PRZECIWWSKAZANIA

Ze względu na brak odpowiednich badań tym kierunku nie są zalecane kobietom w ciąży i matkom karmiącym piersią.


SPOSÓB PRZECHOWYWANIA

Należy przechowywać w miejscu niedostępnym i niewidocznym dla dzieci, w zamkniętych opakowaniach, chronić od światła i wilgoci.


PRZYKŁADOWE FORMY ZASTOSOWANIA

Odwar
2 łyżeczki owoców tarniny zalać 200 ml chłodnej wody. Doprowadzić do wrzenia i gotować na wolnym ogniu przez 5 minut. Następnie odstawić do zaparzenia pod przykryciem na kwadrans. Pić 4 x dziennie po 100 ml. Można stosować jako płukankę w stanach zapalnych jamy ustnej, narządów intymnych i przy krwawiących hemoroidach.