CHABER BŁAWATEK KOSZYCZEK

CHABER BŁAWATEK koszyczek
(Centaurea cyanus)

ang. cornflower, bachelors button, bluebottle, boutonniere flower, cyani flower;
hiszp. aciano,  azulejo;
niem. Kornblume, Zyane;
fran. le bleuet;
ros. bасилёк си́ний, bасилёк посевно́й;


Chaber bławatek to pospolity chwast polny z rodziny astrowatych, w Polsce znany pod nazwą głowacza, jasieńca, kardy, modraka, modrzeńczyka, macoszki czy wasilka. Porasta obszar całej Europy i częściowo Azji aż po zachodnie krańce Syberii - spotkać go można na polach, ugorach i w przydrożnych miedzach. Wyróżnia się kwiatami o intensywnym, niebieskim kolorze, które w przeszłości wykorzystywano do pozyskania błękitnego barwnika do tkanin, choć współcześnie znane są również odmiany białe i różowe. Niekiedy uznawany jest za roślinę ozdobną.


SUROWIEC: kwiat chabru bławatka (flos cyani)

Koszyczki kwiatowe zawierają flawonoidy, gorycze, glikozydy antocyjanowe oraz liczne sole mineralne, w szczególności mangan. Zbierane na początku czerwca powinny zostać poddane szybkiemu suszeniu, aby nie utracić swoich prozdrowotnych właściwości. Surowiec dobrej jakości poznać można po zachowanym intensywnym zabarwieniu płatków.


DZIAŁANIE

Chaber bławatek posiada właściwości silnie moczopędne i łagodnie żółciopędne, jak również przeciwzapalne i przeciwbakteryjne. Działa odtruwająco na organizm ułatwiając pozbywanie się namiaru płynów przy zastojach spowodowanych chorobami lub nadmiernym spożyciem soli. Ponadto, dzięki zawartości antocyjanów, korzystnie wpływa na wzrok poprzez usprawnienie krążenia krwi w gałce ocznej. Posiada również zdolność do uszczelniania naczyń krwionośnych w całym organizmie, co wzmaga jego właściwości przeciwobrzękowe.


ZASTOSOWANIE

Kwiat chabru bławatka wykazuje dużą skuteczność w likwidacji obrzęków ciała spowodowanych chorobami układu moczowego (m.in. powstałych na tle nerczycowym) oraz niewydolnością krążenia. Zapobiega kamicy moczowej i zapobiega zaleganiu płynów ustrojowych w tkankach. Może być stosowany pomocniczo w stanach zapalnych kłębków i miedniczek nerkowych oraz jako jeden ze składników mieszanek wspomagających działanie dróg żółciowych. Zewnętrznie odwar z kwiatów bławatka zaleca się w stanach zapalnych oczu, powiek i spojówek. Zmniejsza wrażliwość na ostre światło i różnego rodzaju promieniowanie (m.in. słoneczne czy emitowane przez monitory lub telewizory), jak również łagodzi stany zapalne błon śluzowych. W formie płukanki do włosów ułatwia pozbycie się łupieżu i przyspiesza gojenie zmienionej chorobowo owłosionej skóry głowy.


PRZECIWWSKAZANIA

Nie zaobserwowano negatywnych skutków przy spożyciu zalecanych dawek.


SPOSÓB PRZECHOWYWANIA

Należy przechowywać w miejscu niedostępnym i niewidocznym dla dzieci, w zamkniętych opakowaniach, chronić od światła i wilgoci.


PRZYKŁADOWE FORMY ZASTOSOWANIA

Napar
1 łyżeczkę kwiatów zalać szklanką wrzącej wody i pozostawić do naciągnięcia pod przykryciem przez 15 minut. Schłodzić, odcedzić i pić po 50 ml co 4 godziny między posiłkami jako silny środek moczopędny w chorobach nerek zapobiegający występowaniu obrzęków. Można stosować zewnętrznie do przemywania oczu lub jako płukankę do włosów.


Mieszanki ziołowe

Moczopędna
1 łyżkę kwiatów bławatka (ok. 5 g) wymieszać z 1 łyżką kwiatów czarnego bzu, 1 łyżką ziele krwawnika, 1 łyżką liści brzozy oraz 1 łyżką ziela skrzypu. Dwie łyżki gotowej mieszanki zalać 500 ml gorącej wody i gotować pod przykryciem na bardzo wolnym ogniu przez 30 minut. Odstawić do schłodzenia, po czym odcedzić. Podzielić na trzy porcje - pić 3 x dziennie miedzy posiłkami na wzmocnienie diurezy.

Na choroby oczu
1 łyżkę kwiatów chabry wymieszać z 1 łyżeczką kwiatów rumianku o 1,5 łyżeczki ziela świetlika. Zalać szklanką wrzącej wody i pozostawić do naciągnięcia pod przykryciem przez 15 minut. Odcedzić i stosować w formie ciepłych kompresów (2x dziennie po 40 minut) w stanach zapalnych spojówek i powiek.

Na kaszel
5 g (2 łyżeczki) kwiatu chabra wymieszać z 10 g kwiatu podbiału, 5 g kwiatu kocanki, 10 g kwiatu malwy, 15 g kwiatu dziewanny, 10 g ziela macierzanki, 10 g korzenia prawoślazu, 10 g korzenia lukrecji oraz 10 g ziela pierwiosnka. 1 łyżeczkę gotowej mieszanki zalać szklaną wrzącej wody i pozostawić pod przykryciem przez 15 minut. Po schłodzeniu i odcedzeniu pić kilka razy dziennie jako skuteczny środek na kaszel i chrypkę.