WILŻYNA CIERNISTA korzeń
(Ononis spinoza)
ang. spiny restharrow;
hiszp. asnillo, balomaga, detiene bueyes, espinilla, gatilla, hierba toro, peine de asno, quiebra arados;
niem. Dornige Hauhechel, Weiberkrieg, Eindorn;
fran. bugrane épineuse;
ros. Ста́льникколю́чий;
Wilżyna ciernista to półkrzew z rodziny bobowatych naturalnie występująca w Europie i Azji w strefie podlegającym wpływom klimatu umiarkowanego. Nie osiąga więcej niż pół metra wysokości - najczęściej występuje pojedynczo, rzadziej tworzy zarośla złożone z kilkudziesięciu roślin porastające południowo-zachodnie zbocza dolin, wąwozy, przydroża, suche łąki, skarpy i brzegi lasów. Preferuje gleby suche i piaszczyste, a wyróżnia się zdrewniałymi i poskręcanymi łodygami, które często nabywają czerwonego zabarwienia. Już w epoce średniowiecza wykorzystywana była w ziołolecznictwie jako środek silnie moczopędny i wykrztuśny. Zalecano jego spożywanie w formie sproszkowanej lub w postaci odwaru.
SUROWIEC: korzeń wilżyny(radix ononidis)
Zawiera olejek eteryczny w skład którego wchodzą flawonoidy pochodne izoflawonu (ononina). Ponadto zawiera związki trójterpenowe (np.: alfa-onocerynę), flawonoidy, garbniki sole mineralne (głównie potasu) i skrobię. Wyróżnia się słodkawym smakiem o lekko drażniącym charakterze.
DZIAŁANIE
Korzeń wilżyny działa silnie moczopędnie. Stymuluje i wzmaga diurezę, a jednocześnie wykazuje właściwości powlekające błony śluzowe dróg moczowych, zapobiegając powstawaniu podrażnień i rozprzestrzenianiu się stanów zapalnych w obrębie nerek i pęcherza moczowego. Zwiększa wydalanie mocznika i związków chloru. Zmniejsza obrzęki i opuchliznę ciała spowodowane zaleganiem nadmiaru wody w organizmie. Łagodzi dolegliwości reumatyczne i bóle mięśniowe pochodzenia autoimmunologicznego. Przeciwdziała powstawaniu wysięków i hamuje drobne krwawienia wewnętrzne. Nieznacznie wzmaga wydzielanie żółci i soków trawiennych. Wyciągi z wilżyny działają również estrogennie i antyandrogennie.
ZASTOSOWANIE
Korzeń wilżyny stosuje się w stanach zapalnych nerek i infekcjach dróg moczowych, wszelkiego rodzaju zakażeniach i problemach z wydzielaniem moczu. Dla łagodzenia dolegliwości bólowych w kamicy moczowej, reumatyzmie i gośćcu. Wspomagająco przy kuracjach odchudzających i oczyszczających, dla polepszenia kondycji skóry, dla zmniejszenia obrzęków i opuchlizny. Pomocniczo w leczeniu problemów trawiennych, dla łagodzenia drobnych krwawień z wrzodów żołądka, polipów jelitowych i hemoroidów. Pomaga w przypadku nadciśnienia i chorób skórnych na tle metabolicznym, jak również w przy przeroście gruczołu krokowego, hiperandrogenizmie (hirsutyzm u kobiet) oraz trądziku różowatym, pospolitym i sterydowym (w tym również dermatozie okołoustnej).
PRZECIWWSKAZANIA
Ze względu na brak odpowiednich badań tym kierunku nie są zalecane kobietom w ciąży i matkom karmiącym piersią. Nie spożywać w przypadku niedrożności dróg moczowych.
SPOSÓB PRZECHOWYWANIA
Należy przechowywać w miejscu niedostępnym i niewidocznym dla dzieci, w zamkniętych opakowaniach, chronić od światła i wilgoci.
PRZYKŁADOWE FORMY ZASTOSOWANIA
Odwar
2 łyżeczki rozdrobnionego korzenia wilżyny zalać 200 ml chłodnej wody. Doprowadzić do wrzenia, po czym gotować na wolnym ogniu przez 3 do 5 minut, następnie zaparzać pod przykryciem przez 15 minut. Pić 3-4 razy dziennie między posiłkami w podziale na mniejsze porcje jako środek silnie moczopędny i oczyszczający.
Napar
2 łyżeczki rozdrobnionego korzenia wilżyny zalać 300 ml wrzącej wody. Odstawić do zaparzenia pod przykryciem na 2 godziny. Pić 2-4 razy dziennie między posiłkami jako środek moczopędny.
Mieszanki ziołowe
Moczopędna
50 g korzenia wilżyny wymieszać z 50 g naowocni fasoli, 50 g ziela skrzypu, 50 g liści mącznicy lekarskiej, 50 g liści brzozy i 50 g korzenia lubczyka. 2 łyżeczki mieszanki zalać 250 ml wody i doprowadzić do wrzenia. Gotować pod przykryciem przez 3 minuty, następnie zaparzać przez 10 minut. Odcedzić. Schłodzić. Pić 3 x dziennie po 1 szklance w kamicy moczowej.
Na kamicę szczawianową
50 g korzenia wilżyny wymieszać z 50 g liści brzozy, 50 g kwiatu bzu czarnego, 25 g ziela fiołka, 25 g robinii akacjowej (akacji) i 25 g naowocni fasoli. 2 łyżeczki mieszanki zalać 200 ml wrzącej wody. Odstawić do zaparzenia pod przykryciem na 10 minut. Pić po 3-5 razy dziennie po 1 szklankę w kamicy szczawianowej.