KURKUMA MIELONA

KURKUMA / OSTRYŻ DŁUGI mielony
(Curcuma longa)

ang. turmeric;
hiszp. cúrcuma;
niem. Kurkuma, Safranwurz(el);
fran. le curcuma;
ros. Курку́ма дли́нная, Куркума домашняя, Куркума культурная, турмерик, жёлтый имбирь;


Kurkuma jest przyprawą pozyskiwaną z kłączy ostryżu długiego z rodziny imbirowatych - rośliny uprawnej wywodzącej się z Azji i współcześnie hodowanej w wielu regionach świata leżących w strefie wpływu klimatu ciepłego. Już kilka tysięcy lat temu wykorzystywana była do celów medycznych: indyjscy zielarze używali jej do odkażania ran i jako środka przyspieszającego gojenie powierzchownych uszkodzeń naskórka, zaś wewnętrznie jako środka regulującego procesy trawienne i zwalczającego nieżyt żołądka. W Europie do niedawna kurkuma używana była głównie jako środek barwiący do potraw, ewentualnie składnik egzotycznych mieszanek przyprawowych (np. curry). Przeprowadzone badania dowiodły jednak jej prozdrowotnych właściwości.


SUROWIEC: kłącze ostryżu (rhizoma curcumae)

Zawiera kurkuminoidy (w tym kurkuminę), ponadto kwasy i olejek eteryczny. Kurkuma należy do przypraw słabo przyswajalnych przez ludzki organizm. Aby zwiększyć wchłanialność dobroczynnych dla zdrowia składników, powinna być spożywana z piperyną - substancją zawartą w owocach pieprzu czarnego.


DZIAŁANIE

Żółty barwnik zawarty w kłączu kurkumy (kurkumina) wspomaga wydzielanie żółci. Ułatwia rozkurczanie mięśni gładkich, z których zbudowana jest część narządów wewnętrznych, a co za tym idzie, przyspieszają trawienie i wspiera wchłanianie składników pokarmowych przeciwdziałając bolesnym skurczom. Ponadto wspomaga wydzielanie soków trawiennych i działa osłaniająco na wątrobę.


ZASTOSOWANIE W GASTRONOMII

Kurkumę stosuje się do przyprawiania gotowanych jaj, majonezów, omletów, serów topionych i sałatek rybnych. Używana jest również barwnik do koncentratów spożywczych, masła, sałatek jajecznych i ryżu. Przyprawę pozyskuje się poprzez sparzanie młodych kłączy ostryżu wrzątkiem, po czym suszenie na słońcu i obranie ze skórki. W końcowym etapie obróbki surowiec jest mielony na proszek lub pył.


PRZECIWWSKAZANIA

Ze względu na brak odpowiednich badań w tym kierunku nie są zalecane kobietom w ciąży i matkom karmiącym piersią.


SPOSÓB PRZECHOWYWANIA

Należy przechowywać w miejscu niedostępnym i niewidocznym dla dzieci, w zamkniętych opakowaniach, chronić od światła i wilgoci. 


PRZYKŁADOWE FORMY ZASTOSOWANIA

Kurczak w sosie kokosowym

1 podwójna pierś z kurczaka
200 ml mleczka kokosowego
400 g mrożonej mieszanki chińskiej
1 cebula
3 ząbki czosnku
1 łyżeczka kurkumy
2 łyżeczki słodkiej papryki mielonej
3 łyżki ciemnego sosu sojowego
2 łyżki oliwy
sos tabasco, sól, pieprz

Pierś z kurczaka pokroić w kostkę, oprószyć solą i pieprzem, Cebulę i czosnek obrać, posiekać. Zeszklić na oliwie, po czym zestawić patelnię z ognia i dodać mieloną paprykę. Wymieszać. Dodać sos sojowy i rozmrożoną mieszankę chińską. Smażyć przez 5 minut, po czym dodać pokrojone mięso. Obsmażać 10 minut podlewając w razie potrzeby odrobiną wody. Dolać mleczko kokosowe i dusić mieszając aż płyn się zredukuje. Tuż przed końcem smażenia doprawić kurkumą. Podawać z ryżem, kuskusem lub makaronem sojowym.