PRZETACZNIK ZIELE

PRZETACZNIK LEŚNY ziele
(Veronica officinalis)

ang. heath speedwell, common gypsyweed;
hiszp.  verónica, triaca;
niem.  Echte Ehrenpreis, Wald-Ehrenpreis;
fran.  Véronique officinale;
ros.  Веро́никалека́рственная;


Przetacznik leśny jest byliną z rodziny z babkowatych powszechnie występujących na terenie Europy, Afryki i Azji. Porasta śródleśne polany, świetliste zarośla i pastwiska, wrzosowiska i łąki, preferując stanowiska o glebach piaszczystych i gliniastych o wyraźnie kwaśnym odczynie. Roślina w całości pokryta jest gęstym, aksamitnym meszkiem nadającym łodygom i liściom lekko srebrzystego koloru i aksamitnej miękkości w dotyku. Przetacznik przez całą zimę pozostaje zielony, zaś w lecie rozpoznać go można po zebranych w grona, fioletowo-niebieskie kwiaty.


SUROWIEC: ziele przetacznika ( herba veronicae)

Zawiera między innymi glikozydy irydiowe (akubinę, katapol, katalpozyd, weronikozyd), mannitol, flawonoidy, kwasy organiczne i garbniki.


DZIAŁANIE

Ziele przetacznika wykazuje właściwości moczopędne i ogólnie oczyszczające organizm. Wzmaga wydzielanie potu i przyspiesza proces usuwania nagromadzonych w tkankach szkodliwych produktów przemiany materii. Działa wykrztuśnie i powlekająco na błony śluzowe narządów wewnętrznych, ułatwia pozbywanie się wydzielin zalegających w drogach oddechowych i ułatwia wentylację poprawiając stopień natlenienia krwi. Rozszerza oskrzela i zapobiega skurczom mięśni gładkich, wykazuje działanie przeciwbiegunkowe, ponadto pobudza wydzielanie soku żołądkowego i usprawnia trawienie. Stosowany zewnętrznie nawilża wierzchnie warstwy skóry, działa antybakteryjnie i odkażająco. Łagodzi podrażnienia i przyspiesza gojenie ran i regenerację uszkodzonego naskórka. Działa ściągająco i przeciwzapalnie.


ZASTOSOWANIE

Przetacznik wykorzystywany bywa w leczeniu chorób kości i stawów o podłożu metabolicznym, takich jak dny moczanowej, artretyzmu i podagry. Sprawdza się jako środek wykrztuśny w suchym kaszlu i chrypce, w szczególności w zestawieniu z liściem podbiału i pączkiem sosny. Wzmaga apetyt, łagodzi bóle brzucha (żołądka) i wzdęcia. Pomaga uregulować procesy trawienne i polepsza przyswajanie pokarmów. Zalecany jest przy chorobie wrzodowej żołądka i w lekkiej niewydolności nerek, jak również w stanach zapalnych układu moczowego. Może być stosowany zewnętrznie do przemywania skóry przy wypryskach nieznanego pochodzenia, w atopowym zapaleniu skóry, przy owrzodzeniach i trądziku, jak również w swędzących wysypkach i liszajach. Przyspiesza gojenie się oparzeń I i II stopnia oraz odmrożeń.


PRZECIWWSKAZANIA

Ze względu na brak odpowiednich badań tym kierunku nie są zalecane kobietom w ciąży i matkom karmiącym piersią.


SPOSÓB PRZECHOWYWANIA

Należy przechowywać w miejscu niedostępnym i niewidocznym dla dzieci, w zamkniętych opakowaniach, chronić od światła i wilgoci.


PRZYKŁADOWE FORMY ZASTOSOWANIA

Napar
2 łyżeczki ziela przetacznika zalać 200 ml wrzącej wody. Pozostawić do zaparzenia pod przykryciem przez około 15 minut. Następnie odcedzić, schłodzić. Pić 3 x dziennie po całej szklance jako środek moczopędny, wykrztuśny i detoksykujący. Po schłodzeniu można wykorzystywać zewnętrznie do przemywania ciała oraz do robienia okładów na oczy dla zmniejszenia obrzęków (tzw. worków pod oczami), cieni i przebarwień.