

![]() |
![]() |

![]() |
![]() |
![]() |
Aminek egipski - owoc aminka
Opis
Aminek egipski - owoc aminka
(Ammi visnaga)
ang. ammi visnaga, toothpick ammi;
hiszp. ammi visnaga;
niem. Bischofskraut;
fran. khella, Herbe aux cure-dents;
ros. амми зубная, Виснага морковевидная;
Aminek, nazywany również kelą egipską lub zębodłubkiem (ze zdrewniałych łodyg wytwarza się wykałaczki), to ciepłolubna roślina zielna uznawana przez specjalistów za śródziemnomorski odpowiednik rodzimego biedrzeńca. Znany był już w czasach starożytnego Egiptu, gdy stosowano go do łagodzeni bolesnych stanów zapalnych dziąseł oraz jako środek moczopędny. Później nieco zapomniany, renesans przeżył w 1. połowie XX w., gdy z owoców wyizolowano substancję czynną o nazwie kelina. Wówczas wyciąg z owoców aminka egipskiego okazał się jednym z modelowych specyfików medycyny naturalnej na astmę oraz dusznicę bolesną serca, a w połączeniu z efedryną stał się podstawowym składnikiem pierwszych środków dopingujących.
Co to jest aminek egipski? Opis rośliny – informacje ogólne
Aminek egipski, podobnie jak swój bliski krewniak aminek wielki, wywodzi się z rodziny selerowatych i należy do roślin zielnych typowych dla strefy śródziemnomorskiej. Na stanowiskach naturalnych spotykany bywa w Azji Zachodniej, Afryce Północnej oraz Europie Południowej, jak również na Wyspach Kanaryjskich i portugalskiej Maderze. Roślina dorasta do 120 cm wysokości, wyróżnia się grubą, dętą łodygą i licznymi rozgałęzieniami zwieńczonymi kwiatami zebranymi w duże, okazałe baldachy. Średnica pojedynczych baldachów może przekraczać nawet 20 cm, co czyni aminka pożądaną rośliną dekoracyjną przydomowych ogródków. Ze względu na niskie wymagania glebowe (ammos w języku greckim oznacza piasek) oraz długi czas wegetacji dochodzący do 210 dni aminek pozostaje łatwy w uprawie w strefach klimatu łagodnego i ciepłego, natomiast ze względu na słabą odporność na przymrozki nie przyjął się w uprawach w krajach Europy Środkowej i Północnej.
Surowiec zielarski
owoc aminka (ammi visnagae fructus) 100%
Skład aminka
Składnikami czynnymi są furanochromony (w szczególności kelina i kelol ), piranokumaryny (visnadyna, samidyna, dihydrosamidyna); flawonoidy (kwercetyna, izoramnetyna, kemferol); olejek eteryczny zawierający karwon, kamferol i linalol; tłuszcze i białka. Ponadto w owocach aminka obecne są niewielkie ilości fenolokwasów.
Właściwości aminka
Owoce aminka egipskiego są bardzo drobne i wyglądem przypominają jajowate ziarenka o długości 1,5-2 mm. Mimo tak relatywnie niewielkich rozmiarów dostrzec na nich można nieco jaśniejsze, uwypuklone żeberka. Cechują się ciemnym, brunatno-czarnym zabarwieniem, delikatnym zapachem i ostrym, gorzkawym smakiem.
Działanie aminka
Kelina zawarta w owocach aminka egipskiego należy do substancji o silnym działaniu przeciwskurczowym. Oddziałuje na mięśnie gładkie, z jakich zbudowana jest większość ludzkich narządów wewnętrznych, przeciwdziałając pojawianiu się bolesnych kurczy i spazmów. Łagodzi stany spastyczne oskrzeli, jelit, narządów układu moczowego oraz dróg żółciowych, przynosząc ulgę w uporczywych nieżytach, kolkach nerkowych i żółciowych, okazuje się również skutecznym środkiem osłabiającym skurcze macicy towarzyszące menstruacji u kobiet. Ponadto znosi uczucie duszności i ucisku w klatce piersiowej towarzyszące nerwicy wegetatywnej oraz stanom podwyższonego napięcia nerwowego (tzw. supeł na żołądku). Co więcej, kelina zmniejsza problemy z oddychaniem w przypadku alergii wziewnych i astmy, a stosowana pomocniczo chorobach płuc pozwala szybciej pozbyć się zadyszki i odzyskać głębię oddechu.
Z kolei piranokumaryny obecne w owocach aminka działają rozszerzająco na światło naczyń krwionośnych, w tym również naczyń wieńcowych, usprawniając krążenie i poprawiając wydolność organizmu. Z tego powodu wyciągi z owoców aminka zalecane są pomocniczo w profilaktyce chorób serca, hipercholesterolemii oraz osobom w stanie przed- lub pozawałowym i cierpiącym na miażdżycę żył i tętnic
Zastosowanie aminka
Aminek w ziołolecznictwie
Aminek na astmę
Wyciągi z owoców aminka egipskiego znalazły szerokie zastosowanie w łagodzeniu objawów dychawicy oskrzelowej. Łagodzą kaszel, przeciwdziałają pojawianiu się świtów towarzyszącym oddychaniu, przywracają prawidłowe tempo i głębokość oddechu oraz zmniejszają ewentualny obrzęk błony śluzowej towarzyszący atakowi astmy. Dzięki właściwościom rozkurczającym rozszerzają oskrzela i oskrzeliki poprawiając stopień dotlenienia organizmu. Bywają szczególnie pomocne w łagodzeniu ataków duszności i astmy połączonych z bólem i uciskiem w klatce piersiowej, ataków kaszlu na tle alergicznym oraz ataków uporczywego kaszlu na tle chorób bakteryjnych i wirusowych, m.in. krztuśca i kokluszu.
Aminek na kamicę
Dzięki właściwościom rozkurczającym substancje czynne zawarte w owocach aminka łagodzą dolegliwości bólowe towarzyszące kolce jelitowej i żołądkowej, a przede wszystkim – kolkom nerkowej i żółciowej stanowiącym następstwo kamicy układu moczowego lub pęcherzyka żółciowego. Składniki owoców aminka przynoszą ulgę mężczyznom cierpiącym na przerost gruczołu krokowego, ułatwiają wydalanie moczu i przeciwdziałają niekontrolowanym skurczom cewki moczowej pojawiającym się na skutek infekcji bakteryjnych okolic intymnych i dróg moczowych. Łagodzą nieprzyjemne uczucie ciągłego parcia na mocz. Jednocześnie przyspieszają usuwanie drobnych złogów i piasku zalegających w drogach moczowych i żółciowych.
Aminek na łuszczycę
Związki czynne obecne w owocach aminka uwrażliwiają skórę na działanie promieniowania UV. W przypadku osób chorujących na łuszczycę podatną na fotochemioterapię, przyjmowanie wyciągów na bazie owoców aminka egipskiego może prowadzić spowolnienia podziałów komórkowych zachodzących w obrębie naskórka, a w konsekwencji do szybszego cofnięcia zmian skórnych oraz skutkować dłuższymi okresami remisji choroby.
Aminek na nerwicę wegetatywną
Zażywanie ekstraktów z owoców aminka zalecane jest przez medycynę ludową dla złagodzenia objawów nerwic wegetatywnych. Substancje zawarte w owocach aminka znoszą bóle somatyczne brzucha i głowy, pomagają wyeliminować uczucie ucisku w klatce piersiowej i duszności, przeciwdziałają nieprzyjemnemu drżeniu kończyn na tle nerwowym oraz przywracają prawidłowe postrzeganie rzeczywistości eliminując poczucie lęku towarzyszące atakom stresu.
Przeciwwskazania
Wyciągów z owoców aminka egipskiego nie powinny stosować kobiety w ciąży i karmiące piersią. Nie należy stosować u osób cierpiących na niewydolność nerek, podatnych na obrzęki, cierpiących na hipotonię, anemię (niedokrwistość) oraz jaskrę.
Interakcje - działania niepożądane - skutki uboczne
Substancje czynne zawarte w owocach aminka wykazują tendencję do kumulowania się w organizmie. Z tego powodu przy długotrwałym stosowaniu mogą wystąpić działania niepożądane takie jak: zawroty głowy, nudności, brak apetytu, przewlekłe bóle głowy oraz świąd skóry. Podczas kuracji wyciągami z owoców aminka należy unikać bezpośredniej ekspozycji na promienie UV, gdyż może dochodzić do podrażnień skóry, poparzeń słonecznych i przebarwień. Zalecane jest stosowanie kremów z wysokim filtrem.
Sposób przechowywania
Zaleca się przechowywanie surowca w przewiewnej, papierowej torebce lub szklanym naczyniu, w miejscu zacienionym, suchym, wolnym od obcych zapachów oraz niedostępnym dla dzieci.
Dawkowanie i przykładowe sposoby użycia aminka
Odwar z aminka
10 g owoców aminka zalać szklanką wody. Doprowadzić do wrzenia i gotować na wolnym ogniu przez 15 minut. Następnie odstawić pod przykryciem na kolejny kwadrans. Odcedzić. Pić 3-4 razy dziennie po 15-30 ml ekstraktu.
Nalewka z aminka
100 g owoców aminka zalać 500 ml alkoholu o mocy 40-60%. Naczynie szczelnie zamknąć i odstawić w ciemne i chłodne miejsce na 14 dni. Codziennie wstrząsać. Po upływie dwóch tygodni przefiltrować i zlać do butelki. Chronić przed światłem. Spożywać raz dziennie po 5 ml.
Mieszanki ziołowe z aminkiem
Napar z aminka na kamicę moczową
Przygotować po 50 g owoców aminka, ziela nawłoci, liścia mniszka, korzenia mniszka, strąków fasoli, korzenia jeżówki purpurowej i ziela połonicznika. Wszystkie składniki dokładnie wymieszać. 2 łyżeczki mieszanki zalać szklanką wrzącej wody, pozostawić do zaparzenia pod przykryciem przez 15 minut, następnie odcedzić. Po schłodzeniu spożywać 2-3 razy dziennie po 200 ml jako środek moczopędny, łagodzący bóle kolkowe i przyspieszający usuwanie złogów kamiennych z dróg moczowych.
Napar z aminka na serce
Przygotować po 50 g owoców aminka, kwiatu głogu, owoców głogu, ziela serdecznika, owoców lub skórki dzikiej róży, ziela jemioły i liści miłorzębu. Wszystkie składniki dokładnie wymieszać. 2 łyżeczki mieszanki zalać szklanką wrzącej wody, pozostawić do zaparzenia pod przykryciem przez 15 minut, następnie odcedzić. Po schłodzeniu spożywać 2-3 razy dziennie po 50-100 ml jako środek wzmacniający układ krążenia, usprawniający obieg krwi w organizmie i korzystnie oddziałujący na naczynia wieńcowe.
Dane techniczne
Nazwa polska | Aminek egipski |
Nazwa łacińska | ammi visnaga |
Skład | 100% owoce aminka |
Rodzaj surowca | owoc |
Postać | cały |
Frakcja | - |
Wskazania | wzdęcia, niestrawność, choroby układu pokarmowego |
Do użytku | wewnętrznego i zewnętrznego |
Zbiór | z upraw konwencjonalnych |
Miejsce pochodzenia | - |
Kraj pochodzenia | Egipt |
Podmiot odpowiedzialny | Aromatika Adam Iwańczuk |