JEMIOŁA ZIELE
(Viscum album)
ang. common mistletoe;
hiszp. muérdago blanco, liga, visco;
niem. Weißbeerige Mistel, Weiße Miste;
fran. le Gui;
ros. Оме́ла бе́лая;
Jemioła jest szeroko rozpowszechnionym półpasożytem drzew występującym na półkuli północnej na obszarach podlegających wpływom klimatu umiarkowanego. To zimozielona roślinka z rodziny sandałowcowatych tworząca na gałęziach efektowne pióropusze - przymocowuje się do żywiciela za pomocą systemu ssawek wnikających pod korę. Stamtąd pobiera wodę i sole mineralne, podczas gdy pozostałe substancje asymiluje samodzielnie pobierając je ze środowiska (wbrew powszechnym przekonaniom nie powoduje śmierci zaatakowanego przez siebie osobnika). Jemioła jest rośliną trującą, lecz zarazem leczniczą. Właściwości terapeutyczne wykazują jej niezdrewniałe pędy i liście, tradycyjnie zbierane w okresie zimowym.
SUROWIEC: ziele jemioły (herba visci)
Zawiera liczne flawonoidy, m.in. histaminę, cholinę, acetylocholinę, trój terpeny, pochodne kwercytryny, kwasy organiczne (w tym kwas kawowy, ferulowy, betulinowy, oleanowy, ursolowy), alkohole, wiskotoksyny (0,05–0,1%), syrengininę i jej glikozydy. Ostateczna zawartość substancji czynnych może wahać się w zależności od gatunku drzewa, na jakim pasożytowała jemioła .
DZIAŁANIE
Substancje czynne zawarte w zielu jemioły wykazują właściwości moczopędne, łagodnie obniżające ciśnienie tętnicze krwi oraz spowalniające bicie serca. Zmniejszają ryzyko wylewów, podskórnych krwawień i udaru mózgu. Łagodzą przykre objawy menopauzy takie jak kołatanie serca czy zawroty głowy. Zmniejszają stopień pobudzenia ośrodkowego systemu nerwowego, pomagają obniżyć poziom kwasu moczowego, a tym samym okazują się skuteczne w łagodzeniu dolegliwości spowodowanych artretyzmem i dną moczanową. Ponadto część badań wskazuje na kancero statyczne właściwości jemioły, co może wskazywać na zasadność jej użycia w leczeniu chorób nowotworowych dla redukcji liczby ewentualnych przerzutów.
ZASTOSOWANIE
Przyjmowanie preparatów z zawartością ziela jemioły zalecane jest w leczeniu nadciśnienia i miażdżycy naczyń krwionośnych. Przynosi ulgę w arteriosklerozie, reumatyzmie, artretyzmie oraz dnie moczanowej. Pomaga w opanowaniu emocji powodowanych przez czynniki zewnętrzne oraz psychiczne. Zmniejsza obfitość krwawień, zarówno miesiączkowych, jak i będących skutkiem nagłych urazów. U osób starszych może poprawić procesy myślowe oraz zdolność koncentracji. Rozkurczowe właściwości jemioły znajdują zastosowanie w łagodzeniu bólów brzucha spowodowanych kolkami nerkowymi i zapaleniem woreczka żółciowego. Zioło można stosować pomocniczo w terapii nowotworów.
PRZECIWWSKAZANIA
Ze względu na brak odpowiednich badań tym kierunku nie powinna być przyjmowana przez kobiety w ciąży i matki karmiące piersią. Należy ściśle przestrzegać zalecanych dawek. W przypadku pojawienia się skutków ubocznych takich jak nudności, wymioty, kolki brzuszne lub drgawki, natychmiast odstawić zioła i zasięgnąć porady lekarza.
SPOSÓB PRZECHOWYWANIA
Należy przechowywać w miejscu niedostępnym i niewidocznym dla dzieci, w zamkniętych opakowaniach, chronić od światła i wilgoci.
PRZYKŁADOWE FORMY ZASTOSOWANIA
Napar
1 łyżkę suszonego ziela zalać 200 ml wrzącej wody i odstawić pod przykryciem do zaparzenia na 15 minut. Ponieważ pod wpływem temperatury rozpadowi ulegają związki odpowiedzialne za hipotensyjne działanie jemioły, tak przygotowany napar można stosować jako środek uspokajający, rozkurczowy i przeciwzapalny.
Macerat
1 łyżkę suszonego ziela jemioły zalać 200 ml przegotowanej wody o temperaturze pokojowej i pozostawić do maceracji przez 8 godzin. Spożywać 3-4 razy dziennie po 100 ml jako środek obniżający ciśnienie tętnicze krwi oraz wzmacniający ścianki naczyń krwionośnych, dla zmniejszenia podatności na krwawienia oraz podniesienia ogólnej odporności.
Nalewka
1 część ziela jemioły zalać 5 częściami alkoholu 45-50% i odstawić do maceracji w ciemne miejsce na co najmniej 10-14 dni. Po tym czasie odcedzić i zlać do docelowej butelki. Pić 2 razy dziennie po 1 łyżce stołowej popijając dużą ilością wody.