RDEST WĘŻOWNIK kłącze
(Polygonum bistorta)
ang. bistort;
hiszp. bistorta;
niem. Schlangen-Knöterich;
fran. Renouée bistorte;
ros. Змееви́к большо́й, или Горе́ц змеи́ный;
Rdest wężownik jest wieloletnią rośliną z rodziny rdestowatych występującą naturalnie na terenie Europy i Azji, a wtórnie - również Ameryki Północnej. Najczęściej spotkać ją można na podmokłych łąkach, torfowiskach i na wilgotnych, leśnych polanach, gdzie tworzy dorodne kępy. Roślina rodzi dorodne kwiaty zebrane w walcowaty kłos, najczęściej koloru białego lub różowego, które ze względu na swój ozdobny charakter wykorzystywane są do dekoracji wilgotnych parków i rabat oraz brzegów przydomowych zbiorników i oczek wodnych. W fitoterapii zastosowanie znalazły podziemne partie rośliny, obfitujące w bardzo wysokie stężenie substancji ściągających i przeciwkrwotocznych.
SUROWIEC: kłącze rdestu wężownika (rhizoma polygoni bistortae)
Zwiera znaczne ilości garbników (nawet do 20%), ponadto, glukozę, skrobię, białko i liczne kwasy roślinne. Obfituje w polifenole i flawonoidy.
DZIAŁANIE
Kłącze rdestu wężownika wykazuje przede wszystkim właściwości ściągające, przeciwkrwotoczne i krwiohamujące. Działa tonizująco i ściągająco na naczynia krwionośne, zamykając ich ujścia i zasklepiając ich nieszczelne ścianki będące źródłem krwawień wewnętrznych, m.in. w obrębie narządów układu trawiennego. Ponadto posiada właściwości przeciwbiegunkowe, przeciwzapalne i przeciwwysiękowe. Doskonale nadaje się do zastosowań zewnętrznych w formie płukanek, jako środek przeciwbakteryjny, antyseptyczny i powlekający rany. Hamuje nadmierne wydzielanie sebum, dlatego może być używany do pielęgnacji skóry łojotokowej oraz włosów ze skłonnością do przetłuszczania.
ZASTOSOWANIE
W przeszłości napar z kłącza wężownika przygotowany na czerwonym winie uważano za najskuteczniejszy środek na czerwonkę. Współcześnie wodne wyciągi z rośliny stosowane są w biegunkach, nieżytach żołądka i zaburzeniach wchłaniania jelitowego, ponadto do hamowania krwawień wewnętrznych, np. w chorobie wrzodowej dwunastnicy, przy żylakach odbytu czy skłonności do tworzenia polipów. W formie płukanki rdest wężownik używany jest do przemywania wnętrza jamy ustnej w krwawieniach z dziąseł oraz w infekcjach bakteryjnych górnych dróg oddechowych, jak również do irygacji intymnych w stanach zapalnych zewnętrznych narządów płciowych. Może być stosowany do pielęgnacji skóry po oparzeniach, odmrożeniach czy owrzodzeniach. Tradycyjnie wykorzystywany jest do walki z trądzikiem i opryszczką, jak również do przemywania ciała w stanach zapalnych skóry.
PRZECIWWSKAZANIA
Ze względu na brak odpowiednich badań tym kierunku nie są zalecane kobietom w ciąży i matkom karmiącym piersią..
SPOSÓB PRZECHOWYWANIA
Należy przechowywać w miejscu niedostępnym i niewidocznym dla dzieci, w zamkniętych opakowaniach, chronić od światła i wilgoci.
PRZYKŁADOWE FORMY ZASTOSOWANIA
Odwar
2 łyżeczki kłącza zalać 200 ml gorącej wody. Doprowadzić do wrzenia i gotować na wolnym ogniu przez 15 minut. Następnie odstawić do naciągnięcia na 20 minut. Odcedzić. Pić kilka razy dziennie po 100 ml w biegunkach jako środek ściągający lub do hamowania drobnych krwawień. Doraźnie jako środek na obfite miesiączki.
Tynktura
1 część kłącza wężownika zalać 5 częściami spirytusu 60%. Odstawić w ciemne miejsce na 14 dni. Po upływie tego czasu odcedzić i przelać do butelki. Pić 3 razy dziennie po 1 łyżce przy nieżycie żołądka, biegunce, wrzodach dwunastnicy i hemoroidach. Po rozcieńczeniu wodą - do przemywania skóry.