BYLICA POSPOLITA ziele
(Artemisia vulgaris)
ang. mugwort, common wormwood
hiszp. artemisa, artemega, ceñidor, yuyo crisantemo, hierba de San Juan y madra
niem. Gewöhnliche Beifuß, Gemeine Beifuß
fran. L’armoise commune, armoise vulgaire
ros. Полы́нь обыкнове́нная, чернобы́льник, чернобы́ль
Bylica zwyczajna, podobnie jak jej krewniaczka bylica piołun, jest byliną z rodziny astrowatych występującą powszechnie na terenie całej Europy, Azji i Afryki Północnej, w tym Tunezji i Algierii. Należy do roślin ruderalnych i azotolubnych – z upodobaniem rośnie na przydrożach, miedzach, obrzeżach pól i brzegach wód, tworząc gęste i wysokie na ponad metr zarośla. Niekiedy stanowi uciążliwy chwast ogrodowy, wyróżnia się też dość intensywnym zapachem. W przeszłości powszechnie wykorzystywana była w ziołolecznictwie oraz jako roślina przyprawowa (do mięs), obecnie je rola w medycynie tradycyjnej zmalała na rzecz bylicy piołunu ze względu na dużo słabsze działanie.
SUROWIEC: ziele bylicy (herba artemisiae)
Zawiera olejki eteryczne (głównie tujon i cyneol) i substancje goryczkowe, ponadto żywice, fenolokwasy, węglowodany i sole mineralne.
DZIAŁANIE
Podobnie jak bylica piołun, lecz znacznie delikatniej, bylica pospolita pobudza czynności przewodu pokarmowego, zwiększając wydzielanie soków żołądkowego i jelitowego oraz wzmagając apetyt. Jednocześnie stymuluje wydzielanie żółci ułatwiając i przyspieszając trawienie pokarmów. Działa tonizująco i łagodząco na organizm, redukując stres i napięcie nerwowe. Nieznacznie wzmaga diurezę oraz łagodzi bóle pochodzenia nerwowego. Pobudza krwawienia, dlatego powinna być ostrożnie stosowana przez kobiety (nasila miesiączkę, a w przypadku ciąży może prowadzić do poronienia).
ZASTOSOWANIE
Medycyna ludowa zaleca stosowanie bylicy zwyczajnej u osób ogólnie osłabionych i starszych, po zabiegach operacyjnych w obrębie jamy brzusznej i po urazach. Bylica reguluje przemianę materii i ułatwia przyswajanie cennych składników pokarmowych, dzięki czemu przyspiesza powrót do zdrowia i skraca czas rekonwalescencji. Ponadto sprawdza się w niedokwasocie żołądka, bólach przewodu pokarmowego spowodowanych skurczami mięśni gładkich, niedostatecznym wydzielaniu lub przestoju żółci oraz w kolce jelitowej. Stosowana zewnętrznie wykazuje działanie przeciwbakteryjne wspomagając leczenie chorób skórnych oraz łagodząc dolegliwości reumatyczne.
PRZECIWWSKAZANIA
Ostry nieżyt żołądka lub jelit, ostre zapalenie wyrostka robaczkowego, miesiączka, ciąża i okres karmienia.
SPOSÓB PRZECHOWYWANIA
Należy przechowywać w miejscu niedostępnym i niewidocznym dla dzieci, w zamkniętych opakowaniach, chronić od światła i wilgoci.
PRZYKŁADOWE FORMY ZASTOSOWANIA
Napar
1 łyżkę ziela bylicy zalać 1 szklanką wrzątku i zaparzać pod przykryciem przez 15 minut. Pozostawić do przestygnięcia na 10 minut i odcedzić. Pić po 20-50 ml kilka razy dziennie jako kurację na łagodny nieżyt żołądka lub jelit.
Tynktura
50 g suszonego ziela bylicy zalać 500 ml spirytusu 70%. Naczynie zamknąć i pozostawić do maceracji. Po dwóch tygodniach odcedzić i zlać do ciemnej butelki. Przechowywać w chłodnym i ciemnym miejscu. Zażywać kilka razy dziennie po 30 kropli (na cukrze) jako środek wspomagający wydzielanie żółci, ułatwiający trawienie i zwiększający apetyt.
Mieszanki ziołowe
Pobudzająca trawienie
50 g ziela bylicy pospolitej wymieszać z 50 g ziela krwawnika, 50 g ziela tysiącznika, 50 g liści bobrka i 50 g kłącza tataraku. 1 łyżkę gotowej mieszana zalać 1 szklanką ciepłej wody i gotować pod przykryciem przez 5 minut. Następnie odstawić na kwadrans do naciągnięcia, po czy, odcedzić. Pić po 2 łyżki do czterech razy dziennie na pół godziny przed posiłkiem na zwiększenie apetytu i jako środek pobudzający trawienie.
Żółciopędna
50 g ziela bylicy pospolitej wymieszać z 50 g ziela szanty, 50 g ziela pięciornika gęsiego, 50 g liści mięty pieprzowej, 50 g owoców dzikiej róży oraz 100 g korzenia mniszka lekarskiego. 1 łyżkę gotowej mieszanki zalać 250 ml wrzątku, po czym zaparzać pod przykryciem przez co najmniej kwadrans. Po ostygnięciu przecedzić. Pić po 50 ml cztery razy dziennie między posiłkami.